Ruzie tussen Halsema en Grapperhaus via whatsapp over demo Dam vrijgegeven

De appgesprekken tussen minister Ferdinand Grapperhaus en burgemeester Femke Halsema over de demonstratie op de Dam afgelopen maandag zijn vrijgegeven.

Dat gebeurde na vragen van PVV-leider Wilders. Grapperhaus liet eerder deze week al weten dat hij er geen bezwaar tegen zou hebben als de gesprekken openbaar zouden worden.

In de gesprekken stelt Halsema Grapperhaus op de hoogte van het besluit om niet te handhaven op de anderhalve meter afstand. Hij antwoordt dat hij het ermee eens is. Daarna zegt Halsema dat ze wil vertellen dat er ruggespraak met hem is geweest, maar daar is Grapperhaus het niet mee eens. Halsema zegt daarna dat ze zich 'in de kou' gezet voelt en dat de minister voor lokale bestuurders zou moeten staan. 

De door het ministerie van Justitie en Veiligheid gepubliceerde appgesprekken zijn hieronder te lezen:

Halsema (maandag 1 juni, 17.02 uur):
"Ha Ferd, de demonstratie op de Dam trekt veel meer mensen dan door de organisatie geraamd. Er staan er nu al bijna duizend en (lang) niet iedereen houdt 1,5 meter afstand. Wij voeren wel crowdcontrolmaatregelen uit bij de toegang tot de Dam, maar gaan de demonstratie niet op die grond ontbinden. Daarvoor zijn de emoties te groot en wij willen dat het vriendelijk verloopt en politie niet (behalve als het uit de hand loopt) tegenover demonstranten komt te staan. Mensen zijn ook zelf verantwoordelijk. Dat je het weet. Femke"

17.03 uur: uitgaand telefoongesprek (van Grapperhaus naar Halsema): onbeantwoord

Grapperhaus (17:03)
"Ha Femke. Geheel met je eens. Na afloop maar evalueren m.b.t. dit soort organisatoren. Groet, Ferd"

17.03 uur: inkomend telefoongesprek (van Halsema naar Grapperhaus): 2 minuten en 53 seconden

19.08 uur: inkomend telefoongesprek (van Halsema naar Grapperhaus): Gemist

Halsema (19.09 uur): "De Telegraaf gaat helemaal los. Ik wil naar buiten brengen dat dit een driehoeksbeslissing is geweest met ruggespraak met jou."

Grapperhaus (19.21 uur): "Er is geen ruggespraak geweest over de besluitvorming rondom deze demo, dat is ook geheel jullie afweging als driehoek. Maar zoals ik eerder zei, dat jullie nu besloten hebben om niet in deze demo te gaan handhaven op 1,5 meter begrijp ik, gezien mogelijke escalatie. Ik blijf wel zorg hebben over mogelijke onrust of plundering."

Halsema (19.22 uur): "Het gaat uitstekend. Men gaat uit elkaar en er is weinig noemenswaardigs gebeurd. Er is alleen ruggespraak geweest over het niet kunnen handhaven van de 1,5 (meter, red.)."

Grapperhaus (19.22 uur): "Mooi! Komt goed."

Grapperhaus (19.23 uur): "De T is nu eenmaal de T."

Grapperhaus (19.26 uur): "Die 1,5 meter niet handhaven is jullie beslissing, maar zoals ik al zei: die begrijp ik wel."

Halsema (21.40 uur): "Wat is dit nou?"

Grapperhaus (22.07 uur): "Femke, ik ben verbaasd over hoe zich dit ontvouwt aan jouw kant. Om 17.02 uur vandaag kreeg ik een appje van jou waarin je aangaf dat er veel meer mensen dan was geraamd door de organisatie op de demonstratie afkwamen. Het waren er toen al duizend zei je. Lang niet iedereen hield zich aan de 1,5 meter. Je gaf aan niet te willen ontbinden: 'Daarvoor zijn de emoties te groot.' En gaf aan te willen voorkómen dat demonstranten tegenover politie zouden komen te staan."

"Ik heb in een antwoordappje en in een kort telefoongesprek gezegd dat te begrijpen en dat er wel later geëvalueerd moest worden. Ik heb wel - telefonisch - mijn zorg benadrukt over mogelijke onrusten n.a.v. je bericht. Je gaf toen aan dat er busjes buiten zicht klaarstonden. Twee uur later om 19.09 uur appte je mij dat een v.d. kranten losging en dat je naar buiten wilde brengen dat dit een driehoeksbeslissing was geweest 'in ruggespraak' met mij. Ik heb direct gereageerd dat dat niet
zo was."

"Ik zie nu achteraf dat jij op AT5 hebt verklaard dat de demonstratie niet ontbonden mocht worden vanwege het belang van het onderwerp. Daarover verschillen wij dus wezenlijk van mening. Maar die achtergrond van de beslissing is helemaal niet door jou bij mij gemeld. Groet Ferd"

Halsema (23.43 uur): "Deze wilde je vastleggen voor de Wob. Je had ook gewoon de ingewikkeldheid van de situatie kunnen uitleggen i.p.v. mij in de kou te zetten."

Halsema (23.45 uur): "En ik heb niet het belang van het onderwerp verdedigd, maar van demonstratievrijheid. Soms even navragen voor je op media reageert."

Grapperhaus (23.46 uur): "Zie de weergave met citaten van jou op AT5. We spreken morgen verder."

Halsema (dinsdag 2 juni, 0.02 uur): "Ook volgtijdelijk klopt dit niet. Dit was lang nadat je mij aan de lijn had gehad. In stormen moeten we soms pal staan. En ik begrijp goed dat rechts Nederland een gouden kans ziet. Maar soms moet je ook voor je lokale bestuurders gaan staan. Zo'n demonstratie vindt nu eenmaal niet plaats in Wijk bij Duurstede. Ik had graag gezien dat je me niet in de jou had gezet."

0.26 uur: inkomend telefoongesprek (van Halsema naar Grapperhaus): gemist

Grapperhaus (8.41 uur): "Ik ben nu in confcalls. Ik bel rond 10.00 uur."

Halsema (8.44 uur): "Ik probeerde je te bereiken. Ik heb de hele dag pers. En het lijkt me logisch dat jij nu duidelijk maakt dat je steun uitsprak aan de lijn van optreden en ik die steun ook nadrukkelijk heb gezocht."

10.26 uur: uitgaand telefoongesprek (van Grapperhaus naar Halsema): onbeantwoord

11.00 uur: videogesprek tussen ministerie van Justitie en Veiligheid, ministerie van Volksgezondheid, ministerie van Binnenlandse Zaken en Halsema.

Grapperhaus refereert om 22.07 uur aan het interview dat Halsema bij de ambtswoning aan AT5 gaf. Daarin zei ze:  'Maar de demonstratievrijheid is een heel groot goed. Dus ziet de driehoek geen grond om de demonstratie te ontbinden. Daarvoor is de demonstratie ook te belangrijk en zijn bovendien mensen zelf verantwoordelijk.'

Later gaf ze in een interview met Het Parool aan dat ze zich versproken had.  Ik bedoelde niet deze demonstratie an sich, maar het demonstratierecht. Ik stond voor de ambtswoning, had net de herdenking van Keti Koti achter de rug en moest snel reageren.

De gemeenteraad gaf eerder al aan opheldering te willen over de gang van zaken. Volgende week woensdag moet Halsema in de Stopera uitleg geven. De VVD, Forum voor Democratie en Partij van de Ouderen hebben al gezegd met een motie van wantrouwen te komen.