Meimaand was uitzonderlijk droog met normale temperatuur
Mei 2020 was een van de zonnigste maanden ooit gemeten. Het totale aantal zonuren komt uit op 318 en alleen mei 1989 en juli 2018 waren zonniger. Ook viel er nauwelijks regen: slechts 19 mm tegen 61 mm normaal. Hiermee is het de op vier na droogste meimaand ooit gemeten. De gemiddelde temperatuur was heel normaal met in De Bilt 13,0 graden tegenover de gebruikelijke 13,1 graden.
Zon, zon en nog eens zon: dat was het credo van deze meimaand. Op maar liefst 21 dagen noteerde De Bilt 10 of meer zonuren en geen enkele dag verliep geheel zonloos op het hoofdstation. Met nog een paar stralend zonnige dagen te gaan komt het totale aantal zonuren waarschijnlijk uit op 318 uur. Normaal schijnt de zon gemiddeld over het land 213 uur. Met zoveel zonuren is deze maand de op één na zonnigste meimaand ooit gemeten. Alleen in mei 1989 was het zonniger. Toen scheen de zon 329 uur. Ter vergelijking: mei 2019 noteerde gemiddeld over Nederland 224 zonuren.
De meeste zon was voor de kust en dan met name voor het zuidwesten. In Vlissingen komt het totale aantal zonuren waarschijnlijk uit op 347 en dat is voor de Zeeuwse havenstad zonniger dan ooit tevoren in mei. Normaal heeft Vlissingen in mei 218 uur zon. In het binnenland ontstonden vaker stapelwolken en daardoor was het daar iets minder zonnig. Zo komt weerstation Twenthe (nabij Oldenzaal) waarschijnlijk uit op bijna 270 uur zon. Dat is alsnog veel meer dan de gebruikelijke 202 zonuren in Twente in mei.
Ernstige droogte: grootste neerslagtekort eind mei ooit
Dat er op veel dagen nauwelijks een wolkje aan de lucht was, is goed terug te zien in de hoeveelheid neerslag die er is gevallen. Gemiddeld over het land komt de totale neerslagsom uit op slechts 19 mm, terwijl een normale meimaand 61 mm noteert. Alleen in 1959 (18 mm), 1980 (16 mm), 1922 (15 mm) en 1989 (8 mm) was het nog droger. In 2019 viel er 37 mm.
Qua neerslagsom was mei misschien niet de allerdroogste, maar dat geldt wel voor het neerslagtekort. Het neerslagtekort is het verschil tussen de hoeveelheid regen die valt en hoeveel water verdampt. Wanneer er meer water verdampt dan er valt is sprake van een neerslagtekort.
Eind mei bedraagt het neerslagtekort ruim 160 mm en dat is het grootste tekort ooit voor deze tijd van het jaar. In 2011 en 1976 was het net iets minder droog, met 141,6 en 116,7 mm. Dat het neerslagtekort dit jaar zo fors kon oplopen komt doordat zowel april als mei extreem zonnig en droog verliepen. Daarbij waaide het regelmatig flink en was het warm met een lage luchtvochtigheid, waardoor de toplaag van de bodem snel uitdroogde. Het gevolg was ook dat het grondwater- en waterpeil in de sloten steeds lager kwamen te staan. Waterschappen legden dan ook steeds meer sproeiverboden op.
Er was ook een aantal dagen met regen. Zo veroorzaakte een pittige bui op 10 mei een windhoos net over de grens met België en kregen de noordelijke provincies in de ochtend van 22 mei te maken met onweersbuien. Op 25 mei regende het in het midden, oosten en noorden urenlang zachtjes: de perfecte omstandigheden voor regenwater om de droge bodem in te kunnen trekken. Desondanks was de hoeveelheid regen beperkt en slechts een druppel op een gloeiende plaat.
Normale temperatuur, maar grote verschillen tussen dag en nacht
Met een gemiddelde temperatuur van 13,0 graden was mei opvallend normaal als je ziet hoe zonnig en droog het was. Dat komt door de koude nachten. Zo heeft het in De Bilt twee keer gevroren en dat is zeldzaam in mei. In het oosten van het land kwam het zelfs tot zeven nachten met vorst. Normaal zijn dat er vier.
De laagste temperatuur werd gemeten in de nacht van 14 mei. In het Drentse Eelde koelde het toen af naar -3,0 graden. De Bilt beleefde op 15 mei zijn koudste nacht van de maand met -1,2 graden. Dat was bovendien bijzonder laat voor de lente. Aan de grond vroor het op 15 mei in Eelde maar liefst 7,5 graden!
De nachten verliepen koud, maar overdag was het regelmatig warm. Zo komt het aantal warme dagen in De Bilt uit op 11, tegen 8 normaal. Op een warme dag is de temperatuur 20 graden of hoger. De Bilt beleefde op 21 mei de eerste officiële zomerse dag van het jaar en dat was ook de enige deze maand. In het oosten en zuiden werd de grens van 25 graden vaker geslecht.
Met 26,7 graden was 21 mei ook gelijk de warmste dag van de hele maand in De Bilt. Het maakte deze donderdag bovendien de op drie na warmste Hemelvaartsdag ooit gemeten. In het Zeeuwse Westdorpe steeg het kwik op 21 mei naar 28,7 graden en dat was de hoogste mei-temperatuur van alle officiële weerstations.
Voor de liefhebbers van warm, zonnig en droog weer was het smullen. Het aantal ‘mooi-weerdagen’ komt in De Bilt waarschijnlijk uit op 15. Normaal zijn dat er 7 en dit aantal is goed voor een gedeelde tweede in de ranglijst met meeste mooi-weerdagen in mei. Mei 1989 is recordhouder met 19. Een mooi-weerdag is gedefinieerd als een dag waarop de temperatuur hoger is dan normaal, er minder dan 0,2 mm neerslag valt en de zon meer dan 50% van de tijd schijnt.
Een paar ZONnebloemen ... omdat het kan (Afbeelding: Pixabay)
