Albert Heijn, Kellogg's en Unilever genomineerd voor Gouden Windei
Vandaag start de jaarlijkse publieksverkiezing van foodwatch voor het meest misleidende voedselproduct: Het Gouden Windei 2019. De acht genomineerde voedingsproducten zijn: Albert Heijn Bieten geitenkaasspread, Kellogg’s Coco pops reep, Lipton Matcha ice tea (Unilever), Bongo pindakaas, AH seizoensgroente, De Kleine Keuken Chocopasta, Damhert Woudvruchten en CanO bronwater in blik.
Foodwatch spreekt weer over acht ‘ijzersterke’ kandidaten: zo zit er in de matcha ice-tea maar 0,007% matcha, verkoopt Albert Heijn in november asperges uit Peru en snijbonen uit Marokko als 'seizoensgroenten' en zijn in de Bongo pindakaas pakweg de helft van de pinda’s vervangen door olie, suiker en palmvet. Consumenten kunnen de komende weken hun stem uitbrengen op de stempagina. Vorig jaar won Smartwater van Coca-Cola. Het water met een 'crisp taste', volgens Coca-Cola ‘inspired by clouds’, is gewoon duur water in plastic.
In 2017 won het ‘Goudeerlijk’ maisbrood van Jumbo, zonder maismeel. In 2016 won het sapje van Healthy People Blauwe bosbes en framboos dat vooral appel- en druivensap bevat. Het jaar ervoor wonnen de cranberries van Albert Heijn die twee derde suiker en een derde besjes bleken te zijn.
Genomineerden passen hun product vaak aan naar aanleiding van de nominatie. Vorig jaar pasten vijf van de acht kandidaten hun product aan, waaronder Albert Heijn en Aldi. In 2017 wijzigden zelfs zes van de zeven kandidaten hun product, zoals Unilever en Aldi. Alleen het maisbrood van winnaar Jumbo bleef ongewijzigd.
"Het hele jaar word je als consument uitgelachen en voor de gek gehouden door handige marketeers van voedingsbedrijven. In de verkiezing om het Gouden Windei kan de consument zelf lachen om de doorgeprikte marketingleugens van de genomineerden", aldus foodwatch.
Wetgeving en handhaving schiet tekort
Er is amper wetgeving tegen misleiding. In Europese regels (verordening 1169/2011) is vastgelegd dat misleiding verboden is, zonder echter te bepalen waar de grens ligt. Naast gebrekkige wetgeving, speelt ook de gebrekkige handhaving van de wet een negatieve rol. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) die moet beoordelen of consumenten misleid worden, is structureel onderbezet en geeft zelf expliciet toe: "meldingen over misleiding neemt de NVWA niet direct in behandeling".
Bovendien heeft de overheid zelfregulering door de voedselindustrie hoog in het vaandel staan. Producenten maken misbruik van de gebrekkige wetgeving en handhaving. Het geeft hen de ruimte om misleidende voedselverpakkingen ongestoord in het winkelschap te houden.
De genomineerden voor de Gouden Windeiverkiezing 2019 (Foto: foodwatch)
