Burgemeester Halsema wil nieuw prostitutiebeleid voor de Wallen

Burgemeester Femke Halsema heeft vandaag verschillende scenario’s voorgesteld om te komen tot nieuw prostitutiebeleid voor de Wallen. Welke scenario’s zijn dat en wat zouden hiervan de gevolgen zijn voor het gebied?

1. Het aantal ramen op Wallen/Singelgebied
2. De locatie van (raam) prostitutie
3. De zichtbaarheid van prostitutie (raam/ geen raam)
4. De toegang tot de Wallen/Singelgebied

Binnen de pijlers zijn volgens Halsema heel veel verschillende variaties mogelijk. Zo is het bijvoorbeeld denkbaar dat er binnen de pijler 'zichtbaarheid prostitutie' gekozen wordt om prostitutie volledig onzichtbaar te maken vanaf de straat, maar ook om te kiezen voor een middenweg waarbij de keuze blijft bestaan om zowel met gordijnen open (raamprostitutie) als met gordijnen dicht klanten te werven. Een andere keuze die hier gemaakt kan worden, is het al dan niet reguleren van de toegang tot de Wallen via poortjes, om zo de drukte in goede banen te leiden en misstanden te voorkomen.

Uitersten
Het combineren van al deze verschillende variaties zou tot een zeer groot aantal scenario’s leiden. Onwerkbaar dus. Daarom heeft Halsema ervoor gekozen om de uiterste scenario's op papier te zetten. Haar doel: de discussie aanzwengelen. Voor de volledigheid heeft Halsema ook het scenario van 'niks doen' - het 0-scenario - meegenomen.

De kans dat hiervoor uiteindelijk gekozen wordt, is zeer klein.Wat Halsema nu écht gaat doen, blijft dus nog onduidelijk. Wel stelt ze dat elke verandering in de prostitutiebranche ten dienste moet staan van 1. Versterking van de mensenrechten, 2. Het terugdringen van misdaad en 3. Het verminderen van de overlast in de binnenstad. Deze uitgangspunten zijn voor de burgemeester in beton gegoten en niet-onderhandelbaar.

Negatieve bijeffecten
De scenario's hebben mogelijk ook negatieve bij-effecten, zo erkent de burgemeester. Volgens haar is het daarom noodzakelijk om extra maatregelen te nemen. Zo kan in sommige scenario’s extra handhaving en toezicht in de vergunde en onvergunde sector nodig zijn, of intensivering van de geboden zorg.

Welke scenario's zijn er, wat zijn hiervan de gevolgen en de aandachtspunten volgens de gemeente?

1. Alle gordijnen dicht op de Wallen en Singel
In dit scenario blijft de prostitutie op de Wallen, maar krijgt het een geheel andere vorm. De werkplekken blijven aanwezig, maar de sekswerkers zijn niet meer zichtbaar vanaf de straat. De zogeheten 'etalagefunctie' komt in dit scenario te vervallen.

Gevolgen: Het kijktoerisme bij de ramen vervalt. Voor een deel van de huidige bezoekers zal er daarom geen reden meer zijn om naar de Wallen te gaan. Het wordt daardoor rustiger op straat.

Aandachtspunten: Sekswerkers worden minder zichtbaar voor elkaar. Zichtbaarheid wordt door sekswerkers in verband gebracht met veiligheid. Mogelijk verplaatst het kijktoerisme naar de Ruysdaelkade.

2. Verplaatsing van werkplekken en minder raamprostitutie op de Wallen/Singel
De gemeente biedt sekswerkers andere mogelijkheden om in de vergunde branche te werken op een plek met minder drukte en de daarmee gepaard gaande overlast zoals op de Wallen, maar wel goed bereikbaar voor de klanten. Ook hier geldt dat verschillende variaties mogelijk zijn in type werkplek (zoals een prostitutiehotel), het aantal ramen/ werkplekken op de Wallen/Singel, al dan niet met gordijnen open of dicht en de mate van toegankelijkheid van Wallen/Singel.

Gevolgen: Op de Wallen zal de nadruk minder op prostitutie liggen. Bij een deel van de ramen zijn de gordijnen dicht. Het gebied wordt daardoor minder interessant voor toeristen. Sekswerkers kunnen hun werk doen zonder door grote stromen toeristen gestoord te worden.

Aandachtspunten: Minder ramen betekent minder mogelijkheden voor de sekswerkers die specifiek in de raamprostitutie op de Wallen willen werken. Er bestaat een risico dat zij uiteindelijk kiezen om onvergund te gaan werken en met deze keuze uiteindelijk kwetsbaarder worden voor misstanden en mogelijke uitbuiting.

3. Verplaatsing prostitutie naar nieuwe locatie(s) in Amsterdam
Alle raamprostitutie verdwijnt uit het gebied de Wallen/Singel en er wordt een ander gebied of locatie aangewezen voor prostitutie. Sekswerkers kunnen daar bijvoorbeeld zowel achter het raam als via internet klanten werven. Een andere mogelijkheid is dat er een prostitutiehotel wordt geopend.

Gevolgen: Het historische karakter van de Wallen zal veranderen. Zonder prostitutie zullen toeristen minder aanleiding hebben om het gebied te bezoeken. Op straat wordt het gemoedelijker; de overlast zal sterk afnemen.

Aandachtspunten: Een gevolg van dit scenario is dat het volledig verdwijnen van alle werkplekken op de Wallen/Singel een grote verandering betekenen voor de sekswerkers die daar nu werken. Hierdoor bestaat ook hier een risico dat zij uiteindelijk kiezen om onvergund te gaan werken.

4. Uitbreiding (raam)prostitutie op Wallen/Singel
In dit scenario neemt het aantal werkplekken en daarmee de keuzemogelijkheden voor sekswerkers toe. De toename in werkplekken kan sekswerkers die nu nog onvergund werken mogelijk de keuze laten maken voor de vergunde branche.

Gevolgen: Toeristen zullen zich blijven vergapen aan de raamprostitutie, maar mogelijk ook aan het andere aanbod van sekswerkers. Het gebied zal mogelijk verstopt raken, waardoor crowdcontrol en toegangsbeperkende maatregelen noodzakelijk zijn.

Aandachtspunten: Het is de vraag waarin deze gebieden nieuwe ramen of werkplekken zouden kunnen komen. De ruimte in het gebied is immers beperkt en de druk op vastgoed groot.

Vervolg
Eind 2019 komt Halsema met een beperkter aantal scenario’s. Deze zullen dan wél financieel en juridisch uitgewerkt zijn. Daarna zullen wederom gesprekken volgen met de stad en de gemeenteraad. Wanneer er daadwerkelijk een besluit wordt genomen, is nog onduidelijk.