Britten willen Brexit-uitstel, Rutte wil duidelijkheid

Mick (Philosocles)

Het Britse Lagerhuis stemt vanavond over een motie van premier Theresa May om niet op 29 maar de EU te verlaten, maar de Brexit kort uit te stellen. Ze wil haar al tweemaal neergesabelde deal nog een derde keer aan het parlement voorleggen vlak voor een EU-top volgende week, en daar uitstel vragen tot eind juni.

Lagerhuis-voorzitter John Bercow heeft vier amendementen geselecteerd die Mays motie kunnen wijzigen.

Amendement H van voormalig Conservatief Sarah Wollaston zegt dat uitstel dient om de bevolking een nieuw Brexitreferendum voor te leggen. Bercow zei dat aanname, wat onwaarschijnlijk is, betekent dat over de volgende twee amendementen niet meer wordt gestemd:

Amendement I van Labourlid Hilary Benn roept het Lagerhuis op de controle over parlementaire agenda op 20 maart over te nemen. Dan moet het zelf een meerderheid vinden voor een oplossing. Amendement E van Labourleider Jeremy Corbyn is vager, en vraagt uitstel voor een 'andere oplossing'.

Amendement J tenslotte, van Chris Bryant van Labour, stelt dat nog een stemming over Mays deal niet mag omdat het al tweemaal is verworpen.

Update 19.04 uur
Het Lagerhuis heeft zoals we eerder meldden, het amendement over een nieuw referendum met grote meerderheid verworpen. Er waren 334 parlementariërs tegen en slechts 85 voor. Dat komt doordat veel Labourleden zich van stemming onthielden. De partij is het niet oneens met het idee om de chaos op te lossen door de bevolking opnieuw te raadplegen, maar vindt de timing verkeerd.

De oproep dat het parlement de controle van de regering overneemt is ook verworpen, en met 314 tegen 312 stemmen was het kantjeboord.

Update 19.13 uur
Ook het amendement van Corbyn om de Brexit uit te stellen voor een 'andere oplossing' is verworpen, met 318 tegen 302 stemmen. Het Bryant-amendement om de premier te verbieden haar deal nogmaals voor te leggen, is ingetrokken.

De avond komt dus mogelijk neer op een overwinning voor Theresa May, die het parlement krap voor de deadline nog een keer onder druk wil zetten om toch voor haar deal te stemmen.

Update 19.27 uur
Mays motie heeft het als enige wel gehaald, en dus ongewijzigd. Met 412 tegen 202 stemmen was dat bovendien ruim. Ze zal dus over een week uitstel vragen tot en met 30 juni. Onder die druk hoopt ze dat, vermoedelijk dinsdag, het Lagerhuis in hemelsnaam toch maar voor haar deal stemt.

Ze zal dan zowel inspelen op de angst bij tegenstanders voor een no-deal Brexit, als bij Brexiteers dat de Brexit anders niet doorgaat. Wat er gebeurt als haar deal het ook een derde keer niet haalt is een gok. Europese regeringsleiders zullen in dat geval vermoedelijk niet happig zijn om kort uitstel te verlenen, maar zitten ook niet te wachten op een no-deal. Het is dus niet uitgesloten dat er dan alsnog een langer uitstel komt.

Update 20.42 uur
Premier Mark Rutte zegt er weinig voor te voelen om de Britten uitstel te geven indien Mays deal volgende week voor de derde keer wordt verworpen. "Wat heeft het voor zin om nog maanden door te blijven jengelen met elkaar, terwijl je nu al twee jaar in dit cirkeltje ronddraait? Ze moeten eerst maar eens zeggen wat ze willen", zei hij tegen de NOS.

De implicatie is dat bij opnieuw wegstemmen, de bittere pil van een no-deal Brexit beter maar meteen kan worden geslikt. Maar het is de vraag of Rutte het wel echt zover zou willen laten komen.

Voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk zou in dat geval lang uitstel willen. "Ik zal de andere regeringsleiders vragen om bereidwilligheid voor lang uitstel indien het Verenigd Koninkrijk het nodig vindt de Brexit-strategie te heroverwegen en tot consensus te komen", zei hij eerder, doelend op de EU-top van volgende week.

Feitelijk helpt Tusk de Britse premier daarmee een handje, want het lijkt uitgesloten dat ze bij een derde verlies het land zonder deal de EU uit zal laten gaan. En dat legt druk op de harde Brexiteers in haar partij, die dan mogelijk eieren voor hun geld zullen kiezen en voor zullen stemmen, uit angst de Brexit uit hun handen te laten glippen.