Corbyn: Brexit doorzetten om EU-verbod staatssteun

De Britse oppositieleider Jeremy Corbyn heeft in een interview met de Britse krant The Guardian gezegd dat indien zijn Labourpartij vervroegde verkiezingen zou winnen, hij de Brexit op 29 maart door wil laten gaan. De socialist zegt dat dit onder meer is vanwege EU-regels tegen staatssteun. Die zouden het verbieden "om de industrie in dit land te ontwikkelen." Pro-EU partijleden noemen het interview deprimerend.

Het in het interview geschetste scenario is niet heel erg waarschijnlijk maar ook niet onmogelijk: medio januari verliest premier Theresa May de stemming over haar EU-deal in het Lagerhuis overweldigend. Daarop verliest haar regering een motie van wantrouwen en vinden er na een maand nieuwe verkiezingen plaats, die Labour vervolgens wint.

In dat geval zou Corbyn op de vooravond van de Brexit premier worden. Hij wil dan naar Brussel en een nieuwe deal sluiten over een douane-unie met de EU. De interne markt wil hij echter op afstand houden. De regels tegen staatssteun zijn immers onderdeel van de centrale architectuur van die gezamelijke EU-markt.

"Die staatssteunregels moeten tegen het licht worden gehouden, want het lijkt me duidelijk dat als je een economie nieuw leven wilt inblazen, zoals wij als regering willen doen, dan wil ik niet dat iemand zegt dat we geen staatssteun mogen gebruiken om de industrie in dit land te ontwikkelen", aldus Corbyn. Zo wil de partijleider onder meer de Britse spoorwegen nationaliseren.

Linkse activisten
Corbyn werd in 2015 partijleider in het kielzog van een machtsgreep in de Labourpartij door linkse activisten, die tegen het liberalisme van het zogeheten New Labour van oud-premier Tony Blair zijn. Dit werd al ingezet in 2010, toen de linksere Ed Miliband onverwacht de verkiezing om het partijleiderschap van zijn broer David won. Laatstgenoemde was minister onder Blair.

Nadat Miliband in 2015 de verkiezingen verloor van de Conservatieve David Cameron, werd de verlinksing met de partijleidersverkiezing van de socialist Corbyn doorgezet. Bij de daaropvolgende Brexitcampagne toonde Corbyn zich reeds een nogal onwillige Remainer, wat wordt gezien als een van de redenen dat Leave uiteindelijk won.

Tweede referendum
Veel Labourpartij- en parlementsleden willen een tweede referendum als Theresa May straks inderdaad zoals verwacht de Lagerhuisstemming over haar overeenkomst met de EU verliest. Mocht het daarop aankomen dan zegt Corbyn de beslissing over het partijstandpunt hierover aan de partijleden over te zullen laten.

Hoewel allerminst zeker dat Remain zo'n tweede referendum zou winnen, wordt steun hieraan toch gezien als steun voor de EU en tegen de Brexit. Volgens analisten wil Corbyn hier zo lang mogelijk mee wachten, omdat in 2016 tweederde van de kiesdistricten waar Labour de scepter zwaait, voor de Brexit stemden. En die berekening weegt zwaarder dan peilingen dat tweederde van de Labour-kiezers tegen de Brexit zouden zijn.

Corbyn sluit overigens niet uit dat zijn partij Theresa Mays deal alsnog steunt. Maar dan zou ze bovenop de bestaande exitovereenkomst tevens een permanente douane-unie met de EU moeten afspreken, en daarbij sterkere zekerheden omtrent arbeidsrechten en het milieu. De huidige afspraken over een tijdelijke douane-unie vanwege de Ierse grens zijn veel Brexiteers in Mays eigen partij echter al een doorn in het oog, dus dat ze akkoord zou gaan met Corbyns voorstel is zo goed als uitgesloten.