Zwemmend van Amsterdam naar Leeuwarden

In augustus 2018 legt olympisch zwemkampioen Maarten van der Weijden de Elfstedentocht af. Niet op de schaats, maar zwemmend. Maandag 11 juni 2018 oefende hij door 143 km af te leggen tussen Amsterdam en Leeuwarden, waarbij hij ook in onze waterwegen zwom.

De tocht startte om 16.00 uur in Amsterdam bij het kantoor van KWF Kankerbestrijding. Van der Weijden wil met zijn Elfstedenzwemtocht op 18 augustus 2018 zoveel mogelijk geld inzamelen voor onderzoek naar kanker. Vanaf het startpunt zwom hij door Amsterdam naar Zeeburg, het Amsterdam-Rijnkanaal en vervolgens een stukje naar het noorden waar hij rechtsaf sloeg bij sluizencomplex Schellingwoude. Vervolgens zwom hij via het Binnen-IJ, Oranjesluizen en het Buiten-IJ het Markermeer in. Daarna ging hij linksaf naar de Hollandse kust via Enkhuizen. Vanaf Enkhuizen is hij per schip naar Stavoren vervoerd, waar hij in het water terechtkwam van provincie Friesland.

Goede afspraken en strikte voorwaarden
Het bijzondere was dat Van der Weijden het grootste deel van de zwemtocht (tweederde) door onze waterwegen zwom. Normaal gesproken wordt hier niet makkelijk toestemming voor verleend. "Maarten is niet zomaar een zwemmer, hij is er goed in", legt Jan Hendrik Beks van Rijkswaterstaat, die de tocht faciliteert, uit. "Bovendien doen we dit onder strikte voorwaarden. Als wij zeggen: “het is gevaarlijk”, dan moet hij direct uit het water. Dat is bijvoorbeeld bij sluizen zo."

Om de tocht zo goed mogelijk te laten verlopen zijn er duidelijke afspraken gemaakt. Voor de oefentocht gelden een aantal voorwaarden. Zo moet er sprake zijn van een goed uitgestippelde route, een goede voorbereiding en training en moet er minimaal één vaartuig meevaren dat uitgerust is met allerlei voorzieningen. "Denk aan een marifoon, telefoon, radarreflector, capabel personeel, een coach, medische begeleiding, noem het allemaal maar op", somt Beks op. "Zowel vanuit de scheepvaart als de medische kant waren we dus goed voorbereid."

Begeleiding mobiel verkeersleider
Op het Amsterdam-Rijnkanaal, een drukke vaarweg, voeren een mobiel verkeersleider, twee mobiel verkeersleiders in opleiding en een nautisch adviseur mee. Michael Maasland, mobiel verkeersleider in opleiding, was een van hen. "Eigenlijk verliep alles goed. Maarten zwom sneller dan verwacht en kwam daardoor eerder aan in het Amsterdam-Rijnkanaal. Hij mocht vanuit de Amsterdamse grachten gelijk oversteken. Er was geen scheepvaart, alleen wat recreatievaart." De verkeersbegeleiding met de beroepsvaart werd gedaan door de verkeersleiders van de Verkeerspost Schellingwoude. Zij zorgden ervoor dat schepen geïnformeerd werden over de zwemmer en verzochten de scheepvaart voorzichtig te passeren. Maasland: "Iedereen, zowel beroeps als recreatievaart, werkte er aan mee."

Campagne zwemmen in rivieren
Van der Weijden gaf zelf aan dat deze oefening alleen is weggelegd voor mensen die goed getraind zijn en dat er goede veiligheidsvoorzieningen moeten zijn. "Zwemmen in rivieren is niet zonder gevaar en is in de vaargeul verboden. Dan is het fantastisch dat diensten zoals Rijkswaterstaat en de reddingsbrigade controleren dat deze zwemtocht veilig verloopt."