SP: beurt van VVD-elite is voorbij, nu wij

De rijkste Nederlanders zijn nu wel genoeg in de watten gelegd, vindt de SP. Nu is het tijd voor een inhaalslag voor de 80 procent van de Nederlanders die van premier Mark Rutte en de zijnen de rekening van de economische crisis hebben gekregen, schrijft de partij van Emile Roemer in het verkiezingsprogramma dat zij donderdag presenteerde.

Roemer schetste een tegenstelling tussen 'VVD-elite' en 'gewone Nederlanders'. Die eerste is er volgens de SP-leider in de crisisjaren juist op vooruitgegaan, terwijl de rest van de bevolking het gelag betaalde. Dat beleid is niet alleen oneerlijk, maar ook 'dom'. Doordat burgers weinig te besteden hadden duurde de crisis langer, stelt Roemer.

Update 20.00 uur:
FOK!verslaggever Janneke141 was ter plaatse

Het programma is getiteld 'Nu Wij!', en begint met het overnemen van de macht. Daarmee bedoelt de SP een grote mate van inspraak op een veelheid aan gebieden: op scholen moeten leraren, ouders en leerlingen meer inspraak krijgen op schoolbeleid en begroting, iets dergelijks ook bij zorginstellingen en bij grote bedrijven moet de ondernemingsraad dezelfde stem krijgen als een aandeelhouder, en bovendien meebeslissen over de salarissen van de topmensen.

Maar naast die inspraak voor de mensen is er, zoals gebruikelijk bij de Socialisten, een grote rol weggelegd voor de overheid. Meest in het oog springend (letterlijk, gezien de lichtgevende letters) is natuurlijk het Nationaal Zorgfonds, het al eerder door de SP geopperde plan om alle zorgverzekeraars af te schaffen en de zorg volledig in overheidshanden terug te brengen. Ook komt er een nationale Volksbank, waar de burger veilig zijn geld kan onderbrengen als hij niet bij een graaiende commerciële bank klant wil worden.

Op financieel gebied kiest de SP duidelijk voor de onderkant van de samenleving. Ook daar natuurlijk geen nieuws, maar de SP staat soms vrij ver af van de andere linkse partijen. Het minimumloon moet 10 procent omhoog (en daarmee stijgen bijstand, AOW en wajong mee) en voor grootverdieners (boven 150.000 euro per jaar) komt er een extra belastingschijf van 65 procent. Voor miljonairs komt er een extra vermogenstax en multinationals gaan 'gewoon' belasting betalen, net als de Koning. Samenwonende uitkeringsgerechtigden worden niet meer gekort en de pensioenleeftijd wordt flexibel (wie met 65 wil stoppen, moet dat kunnen).

Net als het CDA wil de SP de studiefinanciering terug. Van het plan Roemer/Pechtold om de klassen kleiner te maken (maximaal 23 leerlingen) hoorden we al eerder, maar er wordt nog steeds niet concreet benoemd hoe dit gerealiseerd gaat worden. Het reeds afgeserveerde Nationaal Historisch Museum wordt in het programma opnieuw genoemd.

De partij van Emile Roemer is traditioneel EU-kritisch. Er moet een referendum komen over een kleinere rol van de Unie, en de Europese Commissie moet worden afgeschaft ("Wie is er nu de baas in Europa, de burgers of de bureaucraten?"). Laatste kleinigheidje uit het programma: de Roemer-norm (niet te verwarren met de Balkenende-norm) die een rem moet zetten op alle externe adviseurs die de overheid inhuurt: maximaal 10 procent mag extern zijn.

Al met al een programma dat SP'ers op het lijf geschreven is, alhoewel het akelig stil blijft over de positie van de flexwerkers. Een grote rol voor de overheid en het verkleinen van de verschillen tussen arm en rijk door stevig herverdelen. Hoe dat betaald moet worden blijft echter onduidelijk, omdat het verkiezingsprogramma geen financiële paragraaf bevat (voor het Nationaal Zorgstelsel wist Emile Roemer tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen ook al geen financiële onderbouwing te produceren). Het CPB rekent het programma pas in februari door. Het zal voor Emile Roemer en de zijnen een belangrijke taak worden om met dit programma een basis voor samenwerking op links voor elkaar te krijgen.

Emile Roemer presenteert verkiezingsprogramma (Foto: Janneke141)
Emile Roemer presenteert verkiezingsprogramma (Foto: Janneke141)