Nederland krijgt Black Achievement Month

Mick (Philosocles)

In navolging van de Amerikaanse Black History Month is er in oktober in Nederland de eerste editie van de zogeheten Black Achievement Month. Volgens projectleider John Leerdam is dat nodig omdat de meeste 'black achievers' onderbelicht blijven. Maar er is ook kritiek op het benadrukken van huidskleur.

Het idee van de Black Achievement Month is het centraal stellen van zwarte rolmodellen uit de wereld van de wetenschap, sport, kunst en cultuur. Die moeten vervolgens bij een breed publiek onder de aandacht worden gebracht. Leerdam noemt Harriëtte Verwey als voorbeeld, hoofd cardiologie bij het Leids Universitair Medisch Centrum. "Daarnaast heeft ze een stichting waarmee ze geld inzamelt om ­Surinaamse kinderen met een hartafwijking in Nederland te kunnen laten opereren", vertelt hij trots aan Het Parool.

Volgens Leerdam zijn er een paar zwarte prominenten die iedereen kent, maar is er over de meesten ook binnen de zwarte gemeenschap maar weinig bekend. "Neem een man als theater- en filmmaker Felix de Rooij. Hij heeft eind jaren tachtig twee prachtige films gemaakt, waarvan Ava & Gabriel nog met een Gouden Kalf is onderscheiden. De jonge generatie weet daar helemaal niets van."

Omstreden
Leerdam wil bescheiden beginnen. In de VS wordt het evenement evenwel groots aangepakt, met medewerking van bekende merken zoals Nike. Het heeft steun van acteurs waaronder Denzel Washington, maar onomstreden is Black History Month niet.

Zo vindt Washingtons collega Morgan Freeman dat de zwarte geschiedenis onderdeel is van de Amerikaanse geschiedenis. Het zou daarom geen aparte plek moeten hebben. Sterker: het benoemen van huidskleur staat volgens Freeman de emancipatie in de weg.

Leerdam zegt deze discussie niet uit de weg te zullen gaan. "Ik ben ervan overtuigd dat de zwarte gemeenschap in Nederland nog een flinke inhaalslag moet maken en dat een festival daar een positieve impuls aan kan geven", meent hij echter.

Koloniale verleden
Black Achievement Month is een initiatief van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis. Het komt voort uit een advies van hoogleraar geschiedenis Alex van Stipriaan om de herinnering aan het koloniale verleden levend te houden. Leerdam benadrukt dat de aanwezigheid van de zwarte gemeenschap in Nederland daar alles mee te maken heeft. "We zullen dat verleden altijd blijven delen."

Het evenement beperkt zich in eerste instantie tot Amsterdam. De aftrap wordt op 1 oktober gedaan door burgemeester Eberhard van der Laan. Onder meer wetenschapscentrum Nemo, bioscoop Rialto, het Rijksmuseum en de Vrije Universiteit zullen bijdragen leveren.