'Kim Jong Un is slechts een stroman'

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un heeft nauwelijks echte macht in het communistische land. Dat hebben enkele voormalige leden van de Noord-Koreaanse elite donderdag gezegd op een conferentie aan de Universiteit Leiden. Nagenoeg alle beslissingen in het land worden genomen door het Departement van Organisatie en Begeleiding (OGD).

"Je moet het zien als een filmset", zei een van de oud- hoogwaardigheidsbekleders. "Het OGD is de regisseur en schrijft het volledige script. Kim Jong Un is niets meer dan de belangrijkste acteur." Hoewel Kim op televisie te zien is bij bezoekjes aan fabrieken en pretparken, bepaalt het OGD het volledige binnen- en buitenlandbeleid van Noord-Korea.

Het OGD werd opgericht door de vorige leider van het land, Kim Jong Il. "Hij was zowel de regisseur als de hoofdrolspeler in het toneelstuk", zei een oud-elitelid in statig Koreaans. "Zijn zoon erfde deze macht niet, maar dit verklaart wel de enorme invloed die het OGD vandaag de dag uitoefent."

Op de bijeenkomst vroeg een deelnemer waarom het OGD, als het zoveel macht heeft, daarover geen openheid betracht en louter achter de schermen opereert. "Als bekend wordt wie de echte macht heeft in Noord-Korea, geloven mensen niet meer in de propaganda over Kim Jong Un, die het volledige leven van het volk beheerst", zei een van de mannen. "Dit kan de macht en stabiliteit van het systeem in gevaar brengen."

Noord-Korea begon na de Tweede Wereldoorlog als traditionele socialistische maatschappij, maar veranderde volgens een van de vluchtelingen eind jaren zestig in een absolute autocratie. Het beleid van de OGD en de heersende Koreaanse Arbeiderspartij is er volledig op gericht de macht van het regime in stand te houden en te vergroten, aldus de voormalige hoogwaardigheidsbekleders. "Om die reden wordt iedereen in Noord-Korea, van hoog tot laag, continu in de gaten gehouden en gestraft als hij van de norm afwijkt. Het is geen communistische staat, maar een koninkrijk."

"In het Westen heb je de vrijheid van meningsuiting, van godsdienst en om te gaan en staan waar je wilt", aldus een van de mannen. "Geen van deze vrijheden bestaan in Noord-Korea. Het volk is geketend als slaven zonder mogelijkheid om in opstand te komen." In Noord-Korea zitten zo'n honderdduizend mensen gevangen in een strafkamp.

Op de tweedaagse conferentie spraken oud-eliteleden over de structuur van het Noord-Koreaanse politieke systeem. Voor hun veiligheid wilden alle vluchtelingen anoniem blijven. Alleen de voormalige hofdichter van Kim Jong Il, Jang Jin Sung, houdt donderdag een publieke toespraak. Noord-Korea wordt gezien als een van de meest gesloten en repressieve landen ter wereld.