Belastingstelsel gefaseerd in 10 jaar ingevoerd

Het kabinet wil het nieuwe belastingstelsel gefaseerd invoeren. Staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD) wil volgend jaar een uitgewerkt plan presenteren. Dan moet ook blijken of er voldoende politiek draagvlak voor de herziening is. Als alles meezit, kunnen de eerste maatregelen al in het Belastingplan van 2016 worden verwerkt. Het hele stelsel zou in tien jaar een feit kunnen zijn.

Kern van het nieuwe stelsel is een verlaging van de lasten op arbeid met vijftien miljard euro. Dat moet honderdduizend banen opleveren. De invoering van het stelsel kost echter tussen de drie en vijf miljard euro, omdat mensen moeten worden gecompenseerd voor inkomsteneffecten. Tijdens een gesprek met een aantal journalisten omschreef Wiebes dit geld als 'smeerolie' om het stelsel goed te kunnen invoeren.

Wiebes en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) willen niet extra bezuinigen of het begrotingstekort laten oplopen om aan dit bedrag te komen. In plaats daarvan wordt ingezet op toekomstige meevallers, die hiervoor moeten worden ingezet. Dat betekent dat al het geld dat de komende jaren vrijkomt voor lastenverlichting, als wisselgeld voor het nieuwe stelsel wordt gebruikt.

"2015 wordt een heel zwaar jaar. Om dan drie tot vijf miljard extra te bezuinigen, daar hebben we bewust niet voor gekozen", zei Dijsselbloem. Ook het laten oplopen van het begrotingstekort, is niet aan de orde. "Daar ga ik voor liggen." Dijsselbloem probeert de benodigde miljarden vrij te maken, al is dat wel afhankelijk van het economisch herstel.

Hoewel het nieuwe stelsel gefaseerd wordt ingevoerd, vindt Dijsselbloem het wel zaak om er snel een besluit over te nemen. Of er politiek draagvlak voor is, wordt volgend jaar pas duidelijk als er een uitgewerkt plan ligt. Dat wordt nog spannend, aangezien Wiebes een paar heilige huisjes wil slechten. Zo gaat het btw-stelsel op de schop, al kondigde de bewindsman meteen aan dat het tarief voor levensmiddelen laag blijft. "Ik blijf van de boodschappenkar af."

Ook is het de bedoeling dat gemeenten meer eigen belastingen gaan heffen, wil Wiebes dat er meer fiscale voordelen komen voor werkenden en moeten er andere fiscale regels komen voor ondernemers. Dit zijn forse ingrepen, maar als er geen grote keuzes worden gemaakt blijft het bij 'klein bier', aldus Wiebes. Die kondigde overigens aan dat zijn handen ook jeuken om 'flink te wieden' in de aftrekposten.

Wiebes, Dijsselbloem en ook premier Mark Rutte (VVD) spraken dinsdag nadrukkelijk tegen dat de coalitiepartijen onderling sterk verdeeld zijn over het nieuwe belastingstelsel. "Politiek zijn we het vergaand eens", zei Rutte dinsdag in een gesprek met enkele journalisten. De problemen zitten volgens de premier vooral in de uitvoering.

"Deze grote hervorming heeft prioriteit", zei Dijsselbloem. Het is zijn streven om nog deze kabinetsperiode 'echt een paar grote stappen te zetten'. Wat Rutte betreft, gebeurt dat al in 2016. Wiebes gaat de komende tijd de boer op om steun te verwerven voor zijn plan. Daarover zijn geen afspraken gemaakt met de zogeheten constructieve oppositiepartijen, maar Rutte is niettemin optimistisch. "De andere partijen willen dezelfde kant op, dus onze keuzes zullen daar resoneren."