Schotland in de ban van onafhankelijkheidscampagne
Steden en dorpen in heel Schotland hangen vol met posters, ballonnen en stickers die mensen oproepen voor of tegen Schotse onafhankelijkheid te stemmen. Maandag vindt het laatste verkiezingsdebat plaats voor het referendum op 18 september. Premier en pleitbezorger voor Schotse onafhankelijkheid Alex Salmond neemt het op tegen Alistair Darling, die niets ziet in afscheiding van het Verenigd Koninkrijk.
Volgens de peilingen is het een nek-aan-nekrace, met een klein voordeel voor de tegenstanders van onafhankelijkheid. Bij het vorige debat, eerder deze maand, claimde zowel Salmond als Darling de overwinning. De uitzending van de woordenstrijd trok via internet zoveel bekijks dat de website overbelast raakte.
In het straatbeeld zijn op onder meer winkeltassen, paraplu's en lantaarnpalen de woorden 'No' en 'Yes' te lezen. Hoewel al bijna twee jaar campagne wordt gevoerd, zeggen veel Schotten er nog niet uit te zijn waar ze volgende maand voor gaan stemmen. Wel heeft de kwestie door het hele land discussies uitgelokt en verkondigen mensen die zich voorheen niet in politiek interesseerden nu luidkeels hun mening.
"Waar je ook komt, er praat altijd wel iemand over", zegt de 38-jarige kapster Mairi Campbell in haar kapsalon in Glasgow. "Voorheen sprak ik met mijn klanten over of ze een goede vakantie hadden gehad en of ze die avond nog wat leuks gingen doen. Tegenwoordig gaat zo'n gesprek al gauw over het referendum en wat het betekent."
Door het hele land hebben activisten bijeenkomsten, koffieochtenden en discussies georganiseerd op pleinen en in pubs, clubs en zelfs het openbaar vervoer. Politici van beide kampen laten zich zien in Schotse steden, dorpen en gehuchten. Honderden spontaan georganiseerde actiegroepen voeren campagne tot in de verste uithoeken van Schotland.
"Dit is de grootste door het volk georganiseerde campagne die Schotland ooit heeft gezien", aldus de 41-jarige activist Robin McAlpine. "Dit heeft meer mensen bewogen om zich met politiek bezig te houden dan ik in mijn hele leven heb meegemaakt."
Ook scholen besteden aandacht aan de naderende volksraadpleging. In de klas gaan leerlingen met elkaar in discussie over welke keuze het beste voor de toekomst van Schotland en van henzelf is. In het referendum mogen 16- en 17-jarigen voor het eerst in de Britse geschiedenis ook stemmen.
Het neekamp zegt de zwijgende meerderheid te vertegenwoordigen. Onder de aanhangers zijn Conservatieven, leden van Labour, maar ook socialisten en nationalisten.
Er wordt volgende maand een opkomst van ruim tachtig procent verwacht, veel meer dan de vijftig procent die de moeite nam om in de laatste parlementsverkiezingen naar de stembus te gaan.
