Kiesraad pleit voor stemfieverbod

Het maken van zogenoemde stemfies moet verboden worden. Dat zei voorzitter van de Kiesraad Henk Kummeling woensdagochtend op Radio 1. Hij raadt minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) aan om het strafbaar te maken.

Kummeling benadrukte dat zelfportretten wel mogen zolang maar niet te zien is wat diegene heeft ingevuld op het stemformulier. "Als herleidbaar is wat men stemt dan is dat niet handig. Wij hebben in Nederland in de Kieswet een stemgeheim en dat willen we waarborgen."

In het advies aan Plasterk staat dat de stemfie 'op gespannen voet met stemvrijheid en stemgeheim' staat. Iedere mogelijkheid dat kiezers onder druk worden gezet of druk voelen om op een bepaalde partij of kandidaat te stemmen en daarvan bewijs te leveren, moet worden voorkomen, vindt de raad.

"Het is niet voor niets dat in het buitenland het maken van dit soort opnamen verboden is", zei Kummeling. Volgens hem was de rage van de stemfie deze keer 'allemaal wel aardig en leuk', maar krijgt het op termijn wellicht negatieve gevolgen.

Kummeling erkent dat handhaven nauwelijks mogelijk is omdat mensen niet kunnen worden verplicht hun telefoon in te leveren als ze gaan stemmen. Hij opperde dat het daadwerkelijk plaatsen van de foto op internet dan wellicht strafbaar moet worden.

De rechtbank in Den Haag oordeelde in mei nog dat stemfies niet verboden kunnen worden. De rechter erkende wel dat er nadelen aan het zelfportret met een ingevuld stembiljet zijn verbonden. De zaak was aangespannen door de Stichting Bescherming Burgerrechten die vond dat een stemfie een schending van het stemgeheim is omdat anderen invloed zouden kunnen uitoefenen op de stem die wordt uitgebracht.

De stemfie dook in maart voor het eerst op tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Minister Plasterk gaf destijds aan dat selfies in het stemhokje zijn toegestaan. Honderden mensen, onder wie D66-leider Alexander Pechtold, maakten vervolgens een foto van zichzelf terwijl ze aan het stemmen waren.

Na de uitspraak van de rechter werden tijdens de Europese verkiezingen onder meer posters opgehangen om kiezers erop te wijzen dat ze niet bekend hoeven te maken op wie ze stemmen.