VN debateert over killer-robots

Bij de VN vindt een informele discussie plaats over de inzet van autonome robotische wapensystemen, oftewel killer-robots. Inzet is de vraag of deze moeten worden toegestaan en wat dan de implicaties daarvan zijn. Het is de eerste keer dat de VN zich hierover buigt.

Autonoom betekent hier dat de robot zelfstandig doelwitten selecteert en aanvalt, dus zonder menselijke tussenkomst. Omdat ook oorlog aan regels onderworpen is, bestaat de vrees dat killer-robots deze wel eens met voeten zouden kunnen treden. Daarnaast is onduidelijk waar de verantwoordelijkheid precies ligt voor de operatie en acties van dergelijke wapensystemen. Ook worden de totdusver goeddeels hypothetische robots door sommigen gezien als een bedreiging voor de mensheid.

Theoretisch kunnen deze robotische wapens al worden ontwikkeld. Een voorbeeld dat in de buurt komt is het onbemande vliegtuig - de drone - die veel door de VS wordt ingezet en thans nog vanuit militaire bases wordt bestuurd. Het echter aannemelijk dat het Pentagon al over software beschikt waarmee drones in bepaalde situaties volledig autonoom kunnen opereren.

Het debat bij de VN vindt plaats in het kader van de zogeheten Convention on Certain Conventional Weapons (CCW). Het wordt gevoerd onder leiding van twee professoren die optreden als proponent en opponent. De voorstander is Ronald Arkin van het Georgia Institute of Technology. Zijn tegenstander is Noel Sharkey van Artificial Intelligence Review.

"Van autonome systemen kun je niet garanderen dat ze zich op voorspelbare wijze aan internationale wetten houden", aldus Sharkey tegen de BBC. Hij maakt zich zorgen over de mogelijke 'totale automatisering van oorlogsvoering'. Zijn collega Arkin ziet juist voordelen. "Ze kunnen uiteindelijk wellicht beter bepalen wanneer ze niet aan moeten vallen dan mensen." Hij vreest wel dat de 'killerbots' worden ingezet lang voordat de technologische vooruitgang dat voordeel daadwerkelijk zou kunnen garanderen.

In november heeft een formele CCW-bijeenkomst plaats in Genève. Het rapport over het debat tussen Arkin en Sharkey zal dan worden gepresenteerd.