Meer regels voor samenwerking geheime diensten
Het kabinet gaat strengere voorwaarden stellen aan de samenwerking van de Nederlandse inlichtingendiensten met buitenlandse diensten. Dat heeft minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) woensdagavond gezegd in de Tweede Kamer.
Als de Nederlandse diensten grote sets gegevens, zogeheten 'bulk data', willen delen met buitenlandse collega's, is voortaan toestemming nodig van de minister. Tot nu toe volstond de handtekening van het hoofd van de dienst. Voor de algemene inlichtingendienst AIVD moet Plasterk tekenen, voor de militaire inlichtingendienst MIVD is dat minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD).
Verder worden de criteria op basis waarvan wordt besloten of wel of niet kan worden samengewerkt met een buitenlandse dienst, in de wet vastgelegd. Per samenwerkingsverband moet een 'wegingsnotitie' worden gemaakt waarin de voor- en nadelen van samenwerking worden afgewogen.
Plasterk zei verder dat de AIVD en de MIVD mogelijk onder één dak komen. Het kabinet kijkt daar serieus naar. De diensten kunnen gemakkelijker profiteren van elkaars werk als ze in hetzelfde pand gevestigd zijn. Ook kan de staat zo besparen op de huisvestingskosten. Een fusie is geen optie, zei Plasterk.
De Tweede Kamer sprak met Plasterk en Hennis naar aanleiding van de afluisterpraktijken van de Amerikaanse geheime dienst NSA die aan het licht zijn gebracht door de klokkenluider Edward Snowden. Volgens Plasterk heeft het vertrouwen in de Amerikanen een deuk opgelopen, maar is het een kwestie van 'uitdeuken en doorrijden'. Plasterk wees erop dat ook de Amerikaanse regering inmiddels vindt dat de afluisterpraktijken te ver gingen.
Naar aanleiding van het afluisterschandaal wil een groot deel van de Tweede Kamer het toezicht op de Nederlandse geheime diensten, dat nu verloopt via de zogenoemde Commissie Stiekem, anders organiseren. Plasterk zei daarvoor open te staan, mits er een kanaal blijft bestaan waarlangs de Kamer in het geheim kan worden geïnformeerd.
Volgende week debatteert de Tweede Kamer opnieuw over de geheime diensten. Dan gaat het onder meer om de vraag of het toezicht anders moet worden georganiseerd.
