Amnesty: lessen Rwanda lijken vergeten

De internationale gemeenschap heeft misschien wel lessen geleerd na de genocide in Rwanda twintig jaar geleden, maar deze lessen zijn niet in de praktijk gebracht. Dat stelt Amnesty International maandag. De slachtpartijen in Rwanda zijn maandag twintig jaar geleden, maar elders in Afrika dreigt de geschiedenis zich te herhalen.

De genocide van 1994 in Rwanda geldt als een van de zwartste bladzijden van de twintigste eeuw. Binnen drie maanden werden ten minste vijfhonderdduizend mensen, voornamelijk Tutsi's en gematigde Hutu's, op vaak brute wijze vermoord. "In 1994 schaamde de wereld zich voor het negeren van de wanhopige roep om hulp uit Rwanda. Afrika en de rest van de internationale gemeenschap deden niets terwijl honderdduizenden werden afgeslacht ", zegt secretaris-generaal van Amnesty Salil Shetty. "De boodschap was duidelijk: dit mag nooit meer gebeuren. Maar hoewel leiders hun fouten hebben erkend, is het twintig jaar later duidelijk dat de daad niet bij het woord is gevoegd. Regeringen treden nog steeds niet op om diegenen te beschermen die vandaag de dag slachtoffer dreigen te worden van catastrofes."

Volgens Shetty dreigt de geschiedenis zich te herhalen in landen als de Centraal-Afrikaanse Republiek en Zuid-Sudan. "De recente gebeurtenissen in de CAR en Zuid-Sudan onderstrepen nog maar eens dat regionale en internationale inspanningen om conflicten in Afrika aan te pakken blijven mislukken. In de CAR vinden op een enorme schaal etnische zuiveringen plaats. In Zuid-Sudan is het net zo, en worden mensen verkracht of vermoord vanwege hun etniciteit of veronderstelde politieke overtuigingen." Om massaal bloedvergieten in Afrika te voorkomen moeten er volgens Shetty omvangrijkere vredesoperaties op poten worden gezet. Maar zelfs als een vredesoperatie wordt uitgebreid, zoals de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in Zuid-Sudan deed, betekent dat niet per se dat de situatie verbetert. In Zuid-Sudan komt de inzet van de extra blauwhelmen maar mondjesmaat op gang, aldus Shetty.

"Buitengerechtelijke executies, verkrachtingen en andere mensenrechtenschendingen zijn nog steeds aan de orde van de dag, en vinden vaak langs etnische en politieke lijnen plaats. Zowel de regering als de oppositie richt lukraak vernielingen aan, belaagt ziekenhuizen en kerken en rooft steden leeg. Met het regenseizoen op komst dreigt er een humanitaire ramp, tenzij hulpverlening de burgers onmiddellijk kan bereiken." De tijd voor de CAR en Zuid-Sudan begint te dringen, stelt Setty. "Er is bijna geen tijd meer voor de miljoenen wanhopige mannen, vrouwen en kinderen in de CAR en Zuid-Sudan die hulp nodig hebben. De wereld moet nu optreden."