'Gemeenten schrappen opnieuw duizenden banen'

Nederlandse gemeenten snijden opnieuw fors in het aantal ambtenaren. Tot en met 2016 verdwijnen in totaal 8900 arbeidsplaatsen, stelt organisatieadviesbureau Berenschot op basis van onderzoek. Gemeenten schrapten de afgelopen vijf jaar al duizenden arbeidsplaatsen.

De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat gemeenten in 2014 gemiddeld 7,2 arbeidsplaatsen per duizend inwoners inzetten. 92 gemeenten mee aan het onderzoek, waarvan de uitkomsten werden gecombineerd met de meest recente gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Steden met meer dan honderdduizend inwoners (exclusief de grote vier Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) verwachten tussen nu en 2016 zelfs een verdere afname van dertien procent van het aantal voltijdbanen. Dit terwijl zij al zeventien procent zijn gedaald ten opzichte van 2009, stelt Berenschot.

Naarmate gemeenten groter worden zetten zij meer ambtenaren in, aldus de onderzoekers van Berenschot. Meer dan honderdduizend inwoners betekent gemiddeld 8,8 formatieplaatsen per duizend inwoners. Voor kleine gemeenten tot vijftienduizend inwoners is dit 6,7 voltijdbanen per duizend inwoners.

Vakbond Abvakabo FNV reageert kritisch op het schrappen van banen. "Overal zie je dat gemeenten het werk met steeds minder mensen willen doen. Tegelijkertijd krijgen de gemeenten er veel taken bij. Denk aan de jeugdzorg, de sociale werkvoorziening, de langdurige zorg. De obsessie van de politiek met een kleine overheid moet gewoon stoppen", zegt cao-onderhandelaar Bert de Haas. "Als de politiek maar blijft doorgaan met banen schrappen, dan gaat de kwaliteit van de publieke diensten echt achteruit. We hebben een slimme, goed werkende overheid nodig, met goede mensen die het werk doen."

Berenschot onderzocht ook de verwachte uitgaven van gemeenten. Hieruit blijkt dat in 2014 bijna 2400 euro per inwoner wordt uitgegeven. Door de bank genomen daalden de begrote kosten per inwoner de afgelopen vijf jaar met twee procent. De uitgaven voor ruimtelijke ordening en volkshuisvesting daalden het meest. De bestedingen aan sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening stegen daarentegen het sterkst.

In deze cijfers is nog geen rekening gehouden met de gevolgen van de overheveling van taken van de landelijke overheid naar gemeenten per januari 2015. Het gaat dan om taken op het gebied van jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen.

Gemeenten weten nog niet hoeveel geld ze hiervoor krijgen, aldus Berenschot. "Wel staat vast dat deze 'decentralisaties' vanuit het rijk gepaard gaan met forse bezuinigingen", melden de onderzoekers.