Huisartsen niet terughoudender bij palliatieve sedatie

Slechts vier procent van de huisartsen is terughoudender geworden in het toepassen van palliatieve sedatie na de zaak rond de huisarts uit Tuitjenhorn die zelfmoord pleegde nadat hij op non-actief was gesteld. Dat meldt het artsenvakblad Medisch Contact dinsdag na onderzoek met het NCRV-televisieprogramma Altijd Wat.

De zaak rondom de huisarts leidde eerder dit jaar tot veel ophef. De huisarts gaf in augustus een terminaal zieke patiënt uit Schagen onder meer honderd keer de normale dosis morfine, zonder uitleg te geven aan de patiënt, zijn echtgenote of de aanwezige thuiszorgmedewerker. De patiënt overleed korte tijd later. De man uit Schagen had in juni een euthanasieverklaring ondertekend, maar gaf in augustus toen hij thuiskwam om daar te sterven aan dat hij had gekozen voor palliatieve sedatie.

Een coassistent van het AMC die bij de toediening aanwezig was trok vervolgens aan de bel. Het AMC meldde de zaak bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Die schakelde het Openbaar Ministerie in. Begin oktober werd de huisarts door de IGZ op non-actief gesteld. Hij pleegde enkele dagen later zelfmoord. Het strafrechtelijk onderzoek werd na zijn dood gestaakt.

Huisartsen reageerden verontrust naar aanleiding van de zaak. Sommigen zouden zelfs zijn gestopt met de begeleiding van nieuwe coassistenten van het AMC. Het ziekenhuis stuurde vanwege de kwestie eerder een brief aan alle aangesloten huisartsen om hun vertrouwen terug te winnen.

Van de ruim 850 ondervraagde huisartsen geeft 94 procent aan de richtlijn Palliatieve sedatie van artsenfederatie KNMG sedatie te kennen. Toch wijken sommigen er soms iets van af. Zo geeft 31 procent aan niet altijd aanwezig te zijn bij de start van palliatieve sedatie, zoals de bedoeling is. Ook geeft tien procent van de deelnemende huisartsen aan wel eens een hogere dosis medicatie te geven dan de richtlijn voorschrijft, om zo het levenseinde van de patiënt te bespoedigen. Hogere doses worden ook gegeven om het lijden te verlichten of omdat de patiënt gewend is geraakt aan de medicatie.

Bijna een op de twee huisartsen, 43 procent, heeft een patiënt wel eens acuut moeten sederen omdat deze bijvoorbeeld benauwd werd en dreigde te stikken. De KNMG-richtlijn maakt acuut ingrijpen onder voorwaarden mogelijk. Negen op de tien huisartsen geven verder aan ooit palliatieve sedatie te hebben toegepast. Gemiddeld gaat het om ruim zes keer in de afgelopen vijf jaar.