Nelson Mandela (95) overleden
Oud-president van Zuid-Afrika Nelson Mandela is overleden. Hij is 95 jaar oud geworden. Het nieuws werd donderdagavond door de huidige president Jacob Zuma bekendgemaakt: "Our beloved Nelson Rolihlahla Mandela, the founding President of our democratic nation has departed."
† Nelson Mandela
1918 - 2013
De gezondheidstoestand van Mandela was al enige tijd zwak. Afgelopen juni werd hij in het ziekenhuis opgenomen met longklachten. De afgelopen maanden ging het verder bergafwaarts met de oud-president. Hij is vandaag in hij bijzijn van familie in zijn huis in Johannesburg overleden.
Mandela, of Madiba zoals hij liefkozend genoemd wordt, staat vooral bekend als de eerste zwarte president na de val van het Apartheidsregime in Zuid-Afrika. Hij won in 1993 een Nobelprijs voor de Vrede, samen met F.W. De Klerk, voor hun 'inzet bij het vredevol beëindigen van het Apartheidsregime en voor het leggen van de basis van een nieuw, democratisch Zuid-Afrika'.
Mandela, die geboren werd als Rolihlahla Mandela in Transkei op 18 juli 1918, studeerde rechten. Hij was al vroeg betrokken bij het ANC, de partij die opkwam voor de rechten van gekleurde Zuid-Afrikanen. Nadat een vreedzame revolutie mislukte, organiseerde en leidde hij de militante tak van het ANC.
In 1963 wordt hij opgepakt en hij krijgt twee gevangenisstraffen: vijf jaar voor het aanzetten tot opstanden en het verlaten van het land zonder geldige papieren, en een levenslange straf vanwege sabotage. Hij zit een groot deel van zijn gevangenisstraf uit op het beruchte Robbeneiland. Gedurende zijn opsluiting wordt hij immens populair als hét symbool van protest tegen apartheid.
In 1990 wordt Mandela, die inmiddels het geweld heeft afgezworen, vrijgelaten door de kersverse president De Klerk, die inziet dat Apartheid niet meer houdbaar is. Tegen een achtergrond van etnisch geweld neemt Mandela plaats aan de onderhandelingstafel, en met medewerking van de regering-De Klerk valt in 1993 het doek voor het Apartheidsregime.
Direct na zijn vrijlating wordt het verbod op het ANC opgeheven en een jaar later wordt Mandela leider van het ANC dat er samen met de zittende regering voor zorgde dat er in Zuid-Afrika vrije verkiezingen konden worden gehouden.
Bij die eerste vrije verkiezingen, in 1994, wordt Mandela als leider van het ANC verkozen tot eerste zwarte president van Zuid-Afrika, mede door zijn enorme populariteit. Zijn presidentschap staat vooral in het teken van nationale verzoening tussen de verschillende etnische groepen in het land.
Als zijn eerste ambtstermijn in 1999 eindigt, besluit Mandela niet voor een tweede termijn te gaan. Hij wil zich terugtrekken uit de politiek. Maar doordat hij enorm gerespecteerd wordt, invloedrijke contacten heeft en bovendien niet stil kan zitten, komt hij al snel terug in de spotlights.
Mandela zet zich gedurende die periode voor veel zaken in. Hij vraagt aandacht voor de Hiv/AIDS-epidemie, hij verzoekt de VN om in te grijpen in de burgeroorlog in Burundi, spreekt zich uit tegen de inval in Irak en voert strijd voor mensenrechten, onder meer door dictators als Robert Mugabe van Zimbabwe op hun gedrag aan te spreken.
In 2004 trok Mandela zich definitief terug uit het publieke leven. Deze keer hield hij dat een stuk beter vol. De laatste jaren kwam hij vooral in het nieuws door zijn slechte gezondheid.
Mandela laat evenwel een enorme erfenis achter. Hij ontving gedurende zijn leven meer dan 250 onderscheidingen, waaronder bovengenoemde Nobelprijs. Hij werd door koningin Beatrix ridder in de Orde van de Gouden Leeuw van Oranje-Nassau gemaakt. De VN hebben 18 juli tot Mandela-dag uitgeroepen, een dag die in het teken staat van iets doen voor je medeburgers.
Update, vrijdag 00:00: achtergrondinformatie toegevoegd
Update, vrijdag 06:00: Foto toegevoegd, bron: Novum
