'Zelfs over paardenstront is veel te vertellen'

De Nederlandse natuurfilm De Nieuwe Wildernis maakt veel reacties los. Niet verwonderlijk, want niet eerder werd zo'n ambitieus project gemaakt over een zo politiek beladen gebied als de Oostvaardersplassen in Flevoland. Maandagavond ging de film in première in een bomvolle zaal met 1550 genodigden.

"Zelfs over zoiets als een hoop paardenstront valt zoveel te vertellen", zegt een van de genodigden, bioloog en programmamaker Freek Vonk, tegen Novum Nieuws. "De strontvliegen die elkaar continu lastigvallen over wie het beste stukje poep mag, de vogels die weer op de strontvliegen af komen om ze op te eten: het hoort allemaal bij de kringloop van het leven."

Die kringloop wordt zonder omhaal in beeld gebracht. Waar de opnames in de zomer een welig tierende natuur tonen, is de winter het decor van massale sterfte onder de honderden diersoorten vanwege voedseltekort. Met speciale hogesnelheidscamera's wordt gefilmd hoe bij een paard het licht uit de ogen verdwijnt als het sterft door een bevroren been.

Een scène waarin een vos een stel ganzenkuikens verschalkt, zou bij jonge kijkers - de film heeft een leeftijdskeuring van zes jaar en ouder - al snel tot angstige reacties kunnen leiden. "Maar omdat we in de volgende scène laten zien dat de vos daar weer zijn kleine vossenjongen mee voedt, is er weinig aan de hand", legt producent Ton Okkerse uit. "Daar hoeven we niet krampachtig over te doen, kinderen kunnen veel meer verdragen dan we denken."

Het publiek wordt door deze film gedwongen om na te denken over hoe natuurgebieden in Nederland moeten functioneren, vindt Esther Ouwehand, de nummer twee van de Partij voor de Dieren. "Aan de ene kant willen we de dieren zoveel mogelijk met rust laten. Maar vergeet niet dat de Oostvaardersplassen in feite een onnatuurlijk geheel vormen. Die dieren zijn daar door ons neergezet."

"We zetten een hek om zo'n gebied en doen dan net of het natuur is", zegt tv-presentator en dierenkenner Martin Gaus. "En dan gaan we huilen als er in de winter massale sterfte plaatsvindt. Die emotie, dat is waarom de Oostvaardersplassen al jaren zo'n beladen thema zijn. En waarom deze film zo'n ophef veroorzaakt."

Ruim zeshonderd dagen werd in het natuurgebied gefilmd. En het mocht wat kosten: nooit eerder had een Nederlandse natuurdocumentaire een budget van anderhalf miljoen euro. Een groot risico, want een dergelijke film is niet meteen een enorme publiekstrekker.

"De gemiddelde Nederlander bezoekt maar zelden de bioscoop en wij moeten het hebben van mond-tot-mondreclame", zegt Okkerse. "Dan moet je op heel wat verjaardagen onderwerp van gesprek zijn. En snel ook, want het is maar helemaal de vraag of we na acht weken nog in de bioscoop draaien."

Vooralsnog wordt stevig ingezet. Distributeur Dutch Film Works was aanvankelijk van plan de film te laten draaien in 65 bioscoopzalen, maar onlangs werd besloten dit aantal te verhogen naar 115 zalen. Daarnaast vindt dinsdagavond de Belgische première plaats in Brussel.

Of de film ook aan andere landen wordt verkocht, is nog even de vraag. "Dat hangt helemaal van het succes in Nederland af", vertelt Okkerse. "Het is nu nog een te groot risico om een foute deal te maken. Als we in eigen land een megasucces worden, zitten we anders aan de onderhandelingstafel dan wanneer we alles moeten pakken wat we kunnen."


'Zelfs over paardenstront is veel te vertellen' (Foto: Novum)