'Dalende productiviteit ambtenaren kost miljarden'
De productiviteit van ambtenaren is er de afgelopen jaren flink op achteruitgegaan. Het kost de overheid steeds meer om hetzelfde werk te doen, concludeert adviesbureau Roland Berger Strategy Consultants in een rapport dat donderdag is aangeboden aan Kamerleden.
De overheidsuitgaven stegen in de afgelopen elf jaar met 62 procent. In 2000 ging het nog om 185 miljard euro, in 2011 liep dit op naar driehonderd miljard euro. Tegelijkertijd daalde de productiviteit aanzienlijk, aldus de onderzoekers. Als de overheid tegen dezelfde kostprijs zou werken als elf jaar, gecorrigeerd voor inflatie, zou minstens zeventien miljard euro per jaar kunnen worden bespaard, luidt de conclusie.
Het besparingspotentieel werd door het onderzoeksbureau geanalyseerd op basis van publiek beschikbare informatie. Daarbij werden bestaande cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) gebruikt. Met name is gekeken naar diensten, zoals de kosten om een leerling een schooljaar te laten doorlopen of een rechtszaak af te handelen.
Hoewel de overheid meer kwijt is aan diensten, blijkt uit cijfers van het SCP vrijwel geen objectieve verbetering van de kwaliteit op het vlak van onderwijs en zorg, aldus de onderzoekers. Ook in de ogen van burgers zou er weinig zijn verbeterd.
De onderzoekers adviseren de overheid meer als een bedrijf te besturen. "Het ontbreekt nu aan structurele sturing", legt onderzoeker Arnoud van der Slot uit.
Focus en doelstelling van besparingsplannen moeten worden bepaald door in kaart te brengen wat de afgelopen tien jaar de stijging van de kostprijs heeft veroorzaakt. De oorzaak van de stijging is in dit onderzoek niet bekeken. Daarnaast moet er beter worden gemonitord binnen overheidsorganisaties en moeten ministers verantwoording afleggen over de productiviteit.
Het onderzoeksrapport is donderdag aangeboden aan Kamerleden Roald van der Linde (VVD), Pierre Heijnen (PvdA), Eddy van Hijum (CDA) en Wouter Koolmees (D66). "De inzet op een kleinere overheid die taken efficiënt uitvoert kan aanzienlijk bijdragen aan de noodzakelijke bezuinigingen", laat van Hijum weten in een verklaring.
