Nederlander denkt negatiever over Europa
Nederlanders zijn sinds het uitbreken van de bankencrisis negatiever gaan denken over de Europese Unie. Had in 2008 nog de helft van de bevolking een positief beeld van de EU, inmiddels is dat nog maar een derde. Dat is een van de conclusies uit een rapport dat het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft uitgebracht ter gelegenheid van de kabinetsformatie.
Het SCP concludeert dat Nederlanders allesbehalve enthousiast zijn over Europese integratie. De positieve kanten ervan zoals open grenzen en een gemeenschappelijke munt worden weliswaar erkend, maar het basisgevoel blijft negatief. "Er is een ongemakkelijk gevoel bij het idee dat Nederland weinig meer te zeggen heeft in eigen land en geld geeft aan Europa, terwijl er in Nederland bijvoorbeeld ook armoede heerst."
Ook is er de vrees dat Nederland zijn eigenheid verliest door verdere Europese integratie. Europa is voor veel mensen het symbool van een 'onoverzichtelijke wereld' en roept daarom de nodige weerstand op, schrijven de onderzoekers. Niettemin vindt 68 procent van de Nederlanders het EU-lidmaatschap nog steeds een goede zaak en denkt 67 procent dat Nederland voordeel heeft bij het lidmaatschap.
De weerstand tegen Brussel ontwikkelt zich ook uit onvrede uit de wijze waarop de Nederlandse politiek met de EU omgaat. Politici luisteren niet naar opvattingen van burgers over de EU, is het idee. "Men is ook nog steeds boos dat de Nederlandse regering in strijd met de uitkomst van het referendum in 2005 heeft ingestemd met een Europese grondwet."
Het gevoel van onvrede over de EU en de politici in Den Haag wordt versterkt door de economische crisis. "Dit stelt de vanzelfsprekendheid van de EU en het behoud van de euro voor de welvaart van Nederland ter discussie", aldus het rapport. Deze crisis is volgens het SCP niettemin een kans om de discussie over de EU te verbreden.
Ook heeft de eurocrisis de betrokkenheid van Nederlanders bij Europa vergroot. Wel moet de discussie niet alleen gaan over wat op dit moment economisch gezien verstandig is, vindt het SCP. Het zou ook moeten gaan over wat de gevolgen zijn van de getroffen financiële maatregelen voor de democratie in Europa.
Het SCP brengt voor iedere kabinetsformatie een verkenning uit, waarin het bureau ingaat op de prestaties van de overheid. De onderhandelende partijen kunnen daar vervolgens hun voordeel mee doen. Het advies is op 21 september aangeboden aan de informateurs en onderhandelaars van VVD en PvdA. Behalve Europa komen nog tal van thema's aan bod, zoals de zorg, integratie en de woningmarkt.
