Betogers doden ambassadeur VS in Libië om film

De Amerikaanse ambassadeur in Libië is dinsdag om het leven gekomen, toen betogers het Amerikaanse consulaat in Benghazi aanvielen. Dat hebben de Libische autoriteiten woensdag gezegd. De gewapende betogers vielen het consulaat aan uit woede over een Amerikaanse film waarin de profeet Mohammed belachelijk wordt gemaakt.

In de twee uur durende film, Innocence of Muslims, wordt Mohammed neergezet als een bedrieger, een versierder en een gek. Op YouTube staat een trailer van veertien minuten van de film, waarin Mohammed seks heeft en oproept tot moordpartijen.

Maker van de film is Sam Bacile, een 56-jarige projectontwikkelaar uit Californië. Per telefoon maakt Bacile, die dinsdag is ondergedoken, zichzelf bekend als een Israëlische jood. Naar eigen zeggen schreef, produceerde en regisseerde hij de film. Hij zegt niet op dergelijke woedende reacties te hebben gerekend, maar geeft wel toe dat zijn film is bedoeld om te provoceren. Hij noemt de islam een gezwel en zegt te geloven dat hij met zijn film Israël helpt. Volgens Bacile is zijn film één keer volledig vertoond, in een vrijwel lege bioscoopzaal in Hollywood.

Ook drie andere Amerikanen kwamen dinsdag om het leven. De betogers zouden automatische wapens hebben gebruikt en zelfs granaten hebben afgevuurd. De veiligheidstroepen die het gebouw moesten beschermen werden overweldigd en de betogers plunderden het consulaat en staken het gebouw vervolgens in brand. De aanval duurde zo'n drie uur. Het pand brandde vrijwel af.

De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Hillary Clinton bevestigde dat bij de aanval op het consulaat in Benghazi een diplomaat is omgekomen. Ze veroordeelde de aanval en zei met de Libische president Mohammed el-Megarif te hebben gesproken 'om extra hulp voor de bescherming van Amerikanen in Libië te coördineren'.

Clinton zei zich zorgen te maken dat de protesten overslaan naar andere landen. "Sommigen hebben geprobeerd dit verdorven gedrag te rechtvaardigen als antwoord op opruiend materiaal dat op internet is geplaatst", zei Clinton in een verklaring. "De Verenigde Staten betreuren elke bewuste poging om de religieuze overtuigingen van anderen te beschimpen. (...) Maar laat ik duidelijk zijn: er is geen enkele rechtvaardiging voor deze geweldsdaden."

Niet alleen in Libië werd geprotesteerd, ook in Egypte waren betogers op de been. Betogers klommen over de muur van de Amerikaanse ambassade in Caïro en vervingen de Amerikaanse vlag door een zwarte vlag met protestleus in het Arabisch. Duizenden mensen protesteerden bij de ambassade tegen de film. Omdat er was gewaarschuwd voor de demonstratie, had het grootste deel van het personeel de ambassade al verlaten. De demonstratie duurde uren, maar 's avonds waren de meeste betogers vertrokken.

De Egyptische media berichten al enkele dagen over de trailer van de film, die door de van oorsprong Egyptische Amerikaan Morris Sadek op internet zou zijn geplaatst. Sadek is een christen die in de VS bekendstaat om zijn anti-islamitische standpunten.

Volgens Bacile en Sadek gaat de film over de onderdrukking van koptische christenen in Egypte. Een vertegenwoordiger van koptisch-christelijke organisaties in Europa, Medhat Klada, noemt Sadek een extremist. "Wij zitten niet op dit spoor. Hij heeft de mensen (in Egypte, red.) opgestookt tegen de kopten", zegt Klada vanuit Zwitserland.