Samsom claimt versoepelde EU-norm bij PvdA-plannen

Als Diederik Samsom zijn plannen om het begrotingstekort terug te schroeven naar Brussel had gestuurd, had de EU de drieprocentsnorm wel versoepeld. Dat zei de PvdA-leider woensdag naar aanleiding van uitlatingen van Eurocommissaris Olli Rehn. Die herhaalde dat Brussel de begrotingsregels niet minder stringent toepast voor Nederland.

Voor Samsom hoeft het begrotingstekort in 2013 niet worden teruggebracht naar drie procent. Hij is bereid volgend jaar tot 3,4 procent te gaan, om het tekort op termijn terug te brengen naar nul. Maar hij wil niet 'wegduiken in een obsessie met het begrotingstekort', zei hij woensdag tijdens op de Universiteit in Amsterdam.

In het onlangs gesloten akkoord tussen VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie wordt wel uitgegaan van een tekort van drie procent in 2013. Doorrekening van de plannen moet uitwijzen of dit met het akkoord dat er nu ligt ook wordt gehaald, of dat er nog extra miljarden bezuinigd moeten worden. Pas daarna kan Brussel met een officiële reactie komen.

"Geruchten over een versoepeling van de regels uit het Stabiliteits- en Groeipact zijn ongegrond", zei Rehn woensdag, wijzend op de noodzaak van begrotingsconsolidatie. "Het begrotingsakkoord van vorige maand bevat permanente maatregelen en structurele hervormingen die belangrijk zijn voor de duurzaamheid van Nederlandse overheidsfinanciën en moet worden geïmplementeerd."

Samsom is niet verbaasd dat Rehn blijft zeggen dat hij de regels strikt handhaaft. "Nederland heeft ook niet gevraagd om de regels te versoepelen", zei hij tijdens het debat van Room for Discussion. "Als ik premier was geweest had ik het Rehn gevraagd, en dan was het antwoord anders geweest."

Econoom Arnoud Boot onderschrijft dit. "Die drie procent is niet in beton gegoten. Brussel kijkt naar het hele pakket van plannen, van bezuinigingen en hervormingen. Daarbij wordt niet alleen naar 2013 gekeken, maar ook naar de jaren daarna."

Boot vindt het echter niet verstandig om de suggestie te wekken dat Nederland geen prudent begrotingsbeleid voert. "Samsom is heel principieel over de koopkracht. Maar belangrijker is de reputatie van Nederland en het vertrouwen, zowel van de markten als van consumenten. Als de PvdA in haar plannen een btw-verhoging van 0,75 procent zou opnemen zou ook Samsom op drie procent uitkomen. Dat zou verstandiger zijn."

Samsom weigerde te erkennen dat hij een strategische fout heeft gemaakt door niet aan te schuiven bij het 'Kunduz-akkoord'. "Het was geen strategische, maar een inhoudelijke keuze." Vooral de verhoging van het btw-tarief en het eerder verhogen van de AOW-leeftijd stuitten Samsom tegen de borst. "Het was duidelijk dat ik niets meer aan het akkoord kon veranderen."

In de aankomende verkiezingscampagne wil Samsom naar eigen zeggen met 'overtuigingskracht, ideeën en energie' laten zien dat hij de meest geschikte kandidaat is om premier te worden. Dat hij onvoldoende bestuurlijke ervaring heeft gaf hij grif toe. "Maar ik heb evenveel bestuurlijke ervaring als Jan Peter Balkenende en Mark Rutte toen zij het Torentje betraden." Mark Rutte was voor hij premier werd overigens al twee keer staatssecretaris.