'Geen voedingsbodem voor Nederlandse Breivik'

Er zijn op dit moment geen concrete aanwijzingen dat in Nederland een Anders Breivik opstaat. Er is geen voedingsbodem voor zijn gedachtegoed, schrijft minister van Binnenlandse Zaken Piet Hein Donner (CDA) in een brief aan de Tweede Kamer naar aanleiding van de aanslagen in Noorwegen.

Breivik vermoordde deze zomer tientallen Noorse sociaaldemocratische jongeren. Ook publiceerde hij een manifest waarin hij wijst op de gevaren van de 'islamisering van Europa' en het 'cultureel marxisme'. Daarin verwijst hij meerdere keren naar PVV-leider Geert Wilders.

Wat Breivik heeft gedaan is 'afschuwelijk en onmenselijk', schrijft Donner. Zijn actie heeft alle kenmerken van een terroristische daad. Maar anders dan Breivik suggereert, betstaat er geen georganiseerde terroristische beweging die zich keert tegen de islam en 'links', ook niet in Nederland.

In Nederland is wel sprake van 'steun voor afkeer van de islam en linkse ideologieën', schrijft de bewindsman, maar die worden niet doorvertaald naar gewelddadige acties. Niettemin kan in de huidige samenleving niet worden uitgesloten dat de ideeën en daden van Breivik 'gefixeerde dan wel verwarde eenlingen zullen inspireren tot gewelddadige acties', stelt Donner.

De verwachting is dat geradicaliseerde eenlingen - 'lone wolves' - een vorm van terrorisme is die in de toekomst meer aandacht zal vragen. De overheid onderzoekt daarom hoe deze solisten eerder kunnen worden opgespoord.

Tweede Kamerlid GroenLinks Tofik Dibi had om de brief gevraagd. Hij waarschuwde er maandag voor dat in Nederland wel 'mogelijke Breiviks' rondlopen. Dibi vindt dat het kabinet wegkijkt, terwijl het probleem juist bespreekbaar zou moeten worden gemaakt. Hier ligt ook een rol voor Wilders, vindt Dibi.

Wilders heeft de plicht om de discussie met het deel van zijn achterban aan te gaan dat mogelijk begrip heeft voor wat Breivik heeft gedaan, zegt de GroenLinkser. Ook wil Dibi met de regering debatteren over vreemdelingenhaat in Nederland.

Donner schrijft dat de aanslagen geen aanleiding vormen voor aanvullend beleid 'op het terrein van veerkracht en cohesie. Niettemin is het kabinet 'vanzelfsprekend' alert op ontwikkelingen met betrekking tot xenofobie en discriminatie en wordt opgetreden waar nodig, aldus de bewindsman.