Ontregeling luchtverkeer door aswolk duurt voort

De enorme vulkanische-aswolk die boven Europa zweeft, zorgt ervoor dat ook vandaag het vliegverkeer nog ernstig ontregeld is. IJslandse wetenschappers waarschuwen dat de vulkanische activiteit is toegenomen en dat er tot op heden geen tekenen van vermindering van activiteit zijn.

Hoewel de aswolk groter is geworden, verwachten de wetenschappers dat ze vanwege een noordelijke wind zaterdag wel genoeg zicht hebben om over de vulkaan Eyjafjallajokull heen te vliegen. Ze zullen dan bekijken hoeveel ijs er is gesmolten om te kunnen bepalen hoe lang de vulkaan nog as zal produceren. Daar de vulkaan zich onder een gletsjer bevindt, koelt de lava snel af waardoor explosies en aswolken ontstaan. Als de microscopisch kleine asdeeltjes in de motoren van vliegtuigen worden gezogen, kunnen die uitvallen.

"De activiteit is behoorlijk verhoogd vannacht, waardoor de aspluim is gegroeid", zei de IJslandse geoloog Magnus Tumi Gudmundsson zaterdag tegen persbureau AP. "Dat komt omdat de lava zich mengt met het water waardoor de kans op explosies toeneemt. En helaas lijkt het einde nog niet in zicht."

Volgens meteorologen zorgen de weinig krachtige wind en de nog niet gesmolten ijslaag op de vulkaan ervoor dat de situatie de komende dagen niet zal veranderen. Het IJslandse Meteorologische instituut zegt dat slechts een derde van het ijs in de krater is gesmolten. Er worden overstromingen door het smeltende ijs verwacht zo lang de uitbarsting voortduurt. De laatste uitbarsting van de vulkaan, in 1821, duurde meer dan een jaar.

Volgens luchtvaartdeskundigen heeft de aswolk voor de ernstigste ontregeling van luchtverkeer ooit gezorgd. In veel Europese landen is het vliegverkeer tot stilstand gekomen en vliegvelden in Noord- en Centraal Europa zijn zaterdag gesloten. Vliegvelden in Noord-Frankrijk blijven zelfs tot maandagochtend dicht. Het kost de luchtvaartindustrie ten minste 150 miljoen euro per dag. De verwachting is dat de chaos op vliegvelden voorlopig zal aanhouden.

De chaos treft toeristen, zakenlieden en hoogwaardigheidsbekleders. Het is bijvoorbeeld de vraag hoeveel wereldleiders morgen aanwezig kunnen zijn bij de bijzetting van de Poolse Lech Kaczynski en zijn vrouw, die vorige week bij een vliegtuigongeluk om het leven kwamen. Verschillende leiders hebben hun komst al moeten annuleren. De Amerikaanse president Barack Obama, de Russische president Dimitri Medvedev en de Duitse bondskanselier Angela Merkel zijn nog steeds van plan naar Polen te komen. China, Japan, Rusland en vijf andere Aziatische landen zullen niet aanwezig zijn bij een economische top met de Europese Unie in Madrid vanwege het zeer beperkte vliegverkeer.

Op allerlei manieren proberen mensen vervoer te regelen om verder te reizen of naar huis te keren. Treinen zijn volgeboekt, evenals boten van Frankrijk naar Groot-Brittannië en tientallen mensen hebben geïnformeerd naar de transatlantische boottocht naar New York. Taxi's en autoverhuurbedrijven maken overuren.

Er wordt daarnaast gewaarschuwd voor een tekort aan vers fruit en verse groenten als het nog veel langer duurt voordat er weer gevlogen kan worden.

In Groot-Brittannië en IJsland wordt mensen met ademhalingsproblemen geadviseerd binnen te blijven en de Wereldgezondheidsorganisatie raadt Europeanen aan niet naar buiten te gaan zodra de as gaat dalen.

De IJslandse vulkaan Eyjafjallajokull kwam woensdag voor de tweede keer in een maand tot uitbarsting. De aswolk die daarbij ontstond werd kilometershoog opgestuwd en met de wind naar Groot-Brittannië, Ierland, Scandinavië en richting Centraal-Europa gevoerd.