Karzai gaat klachten gevangenen onderzoeken
Verhagen ontkent niet dat de omstandigheden in de Afghaanse gevangenissen erbarmelijk zijn. Nederland steekt daarom 1,3 miljoen euro in een nog niet volledig uitgewerkt Brits plan om samen met de Canadezen en de Afghanen een gevangenis in Kabul op te knappen om daar de gevangenen uit het zuiden van Afghanistan in onder te brengen. Het is de bedoeling dat daar ongeveer vierhonderd plaatsen komen, met een vrouwenvleugel.
Bovendien zullen de bewaarders worden getraind volgens dit plan. Verhagen benadrukte echter dat er tot nu toe dankzij de Nederlandse overeenkomst met de Afghanen over de behandeling van gevangenen geen ernstige misstanden zijn. Hij reageerde op klachten van drie van de ongeveer 150 gevangenen die onlangs de media haalden. De Tweede Kamer heeft die klachten nooit zelf gehoord, maar volgens Verhagen heeft hij de Kamer niet onvolledig geïnformeerd. Er was in zijn ogen geen sprake van ernstige misstanden. Andere incidenten op het Nederlandse Kamp Holland die het NRC Handelsblad boven tafel haalde, zijn aan de Kamer gemeld, zei de minister.
Volgens voorzitter dr. Sima Samar van de onafhankelijke Afghaanse mensenrechtenorganisatie AIHRC die de door Nederland overgedragen gedetineerden regelmatig bezoekt, hebben zich geen ernstige misstanden voorgedaan. De AIHRC is echter nog nooit in de Afghaanse gevangenis in Uruzgan geweest. Samar gaf aan graag gebruik te willen maken van het aanbod van Verhagen om haar mensen in te vliegen. De AIHRC wil graag een kantoortje openen in Tarin Kowt, dat zou volgens haar ongeveer 100.000 dollar per jaar kosten. Verhagen is bereid om daar aan mee te betalen, maar vooralsnog is het grootste probleem voor de AIHRC om capabele mensen te vinden.
Het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken was van plan het aantal agenten voor alle provincies in het zuiden van Afghanistan te verminderen met 1600. De minister wilde meer inzetten op kwaliteit. De Amerikanen, die het trainingsprogramma voor de politie trekken, zijn het daar mee eens. Verhagen vindt echter dat kwaliteit en kwantiteit samen moeten gaan. Want voor Uruzgan zou dat betekenen dat er geen 1400 agenten, maar 1000 zouden komen. Hij heeft daarom Karzai gevraagd de plannen tegen te houden.
Karzai beloofde volgens Verhagen ook het moratorium op de doodstraf te zullen handhaven. Vorig jaar bleek dat het Afghaanse Hoge Gerechtshof in totaal zo'n 100 doodvonnissen heeft uitgesproken. Vorig najaar ontstond commotie in de internationale gemeenschap omdat vijftien mensen werden geëxecuteerd. Karzai heeft eerder bekendgemaakt te overwegen akkoord te gaan met de executie van nog twee mensen en er bestond angst dat hij in de aanloop naar de verkiezingen in 2009 zijn handtekening onder nog vijf executies zou zetten.
Tijdens zijn bezoek aan Kabul maakte Verhagen verder bekend ongeveer 2,2 miljoen euro extra uit te trekken voor de bouw van politieposten en checkpoints in Uruzgan. Daarnaast geeft Nederland ongeveer 2,5 miljoen euro aan projecten voor vrouwenrechten en ongeveer 1,5 miljoen euro aan het verzoeningsprogramma en het rechtsproces voor de mensen die zich in het verleden schuldig hebben gemaakt aan ernstige misdaden.
Verhagen is donderdag begonnen aan een kort bezoek aan Afghanistan. Hij wordt tijdens zijn reis vergezeld door zijn Slowaakse collega Jan Kubis en de Slowaakse minister van Defensie Jaroslav Baska. Slowakije is een nieuwe partner van Nederland in Uruzgan en besloot onlangs in totaal 260 militairen naar het zuiden te sturen. De minister is inmiddels in Uruzgan aangekomen.
