Lastige idylle in 1000 stukjes

Laurens (Gramps)

Zo nu en dan leg ik een puzzel. Je doet daarmee iets dat rust en geduld vereist, en dat je hersens grotendeels stilzet. Dat heeft een mens soms even nodig, en puzzels zijn er genoeg. Duizend stukjes is het formaat dat mij het best aanstaat. Ooit kreeg ik een puzzel van 3000 stukjes, maar dat is me toch echt te groot, niet omdat hij te lastig is, maar logistiek is het in ons huis niet te doen. Met die puzzel liep het trouwens niet echt goed af. Het was de weergave van een oude wereldkaart, waarbij de wereld werd afgebeeld op twee naast elkaar liggende cirkels. Om de cirkels heen allerhande barokke toeters en bellen, terwijl de kleurstelling van de puzzel nogal monotoon was, in gedekte kleuren. Een enorm karwei was het om dat ding netjes in elkaar te leggen. En dan kom je er tot besluit achter dat je zes stukjes mist. Achteraf bezien zal onze teckel Lotje wel de dader zijn; al er iets op de grond ligt wordt het door haar netjes fijngekauwd. Vandaar dat we onze kleinkinders altijd tot voorzichtigheid manen als ze hier in de kamer met Lego willen spelen.

Gek eigenlijk, zo'n puzzel koop je voor een paar tientjes, maar na verlies van ook maar één enkel stukje zakt de waarde subiet naar nul. Het ding kan zo met doos en al in de papierkliko. Van een andere puzzel bleek ik ook een stukje kwijt te zijn, maar een dochter bood hulp. Zij had die puzzel ook maar deed er niks mee, dus of ik het bewuste stukje maar uit de doos wilde komen zoeken. Nou, graag! Helaas, de fabrikant had het karton een beetje anders onder de stempel gelegd, dus de stukjes waren niet eender. Die puzzel kon dus ook naar de kliko. Maar goed, ik keek eens wat er nog meer te leggen was, en ik deed me toch een ontdekking.... Een puzzel van een plek waar ik honderden, wellicht duizenden keren geweest was. In Loenen aan de Vecht, waar ik 35 jaar heb gewoond, tot 1990. Later bleek onze oudste dochter de puzzel op Marktplaats te hebben gevonden en hem na aankoop stiekem bij mij in de stapel puzzels te hebben gestopt. Dank meid, dat was een groots gebaar.

Eerst maar eens wat dingetjes uitzoeken. De puzzel was van het merk King, en na wat speurwerk op internet bleek dat dit Nederlandse merk tot circa 1980 zelfstandig was, maar toen werd ingeslikt door een grote concurrent, Ravensberger of Jumbo. Het plaatje zelf kon ik wel dromen. Net buiten het dorp ligt een jaagpad langs de Vecht, richting Nieuwersluis. Het eerste stuk tot de brug in de weg naar Loosdrecht is lekker breed, en tijdens de zomermaanden ligt het daar altijd vol met bootjes. Voor 1980 had de gemeente Loenen het waterverkeer als melkkoe nog niet echt ontdekt, dus lag daar vele jaren tijdens het warme seizoen een prachtige woontjalk, met de naam ''Overal Thuis''. Dat het schip daar niet voor een paar dagen lag, kon je wel zien aan de houten uithouders die de schipper aanbracht. Aan de overkant van de Vecht zie je de buitenplaats Vegtlust, een groot huis uit de achttiende eeuw, in 1981 verbouwd tot appartementencomplex voor de beter-gesitueerden. Overigens heeft in de jaren zestig in ditzelfde pand de importeur gezeten van Erika schrijfmachines. Die dingen werden in de DDR gemaakt, hadden een schreefloos lettertje en ondanks dat ze als slecht bekend stonden (W.F. Hermans heeft er nog over gemopperd) heb ik zo'n ding gedurende mijn hele studietijd gebruikt. Met hele lappen Type-out, dat spreekt vanzelf. 
In de verte zie je nog net de ophaalbrug in het dorp, in het straatje waar ik al die jaren heb gewoond. In die jaren hadden we een hele rij kleine grut, en op mooie dagen ging mijn vrouw vaak een rondje over het jaagpad maken, met de kleintjes in een bolderkar die opa had gemaakt. We kenden de oude baas die de tjalk in eigendom had heel goed.

In die jaren was zijn schip al een jaar of zestig oud, maar die dingen hebben zowat het eeuwige leven. Ik ben dus op internet gaan zoeken of ik wat over de meer recente geschiedenis van dit schip te weten kon komen. Tot dus verre helaas zonder resultaat. Het hele plaatje is trouwens nog grotendeels authentiek, in Loenen verandert zelden iets. Ze zijn daar niet dom, en zoals het nu is, is het echt een lustoord. Alleen qua bomen is er hier en daar wat aan het plaatje veranderd: sommige staan er gewoon niet meer, of zijn vervangen door andere begroeiing die daar passend is. Ik denk dat Loenen een van de meest aangeharkte dorpen van ons land is, maar aanharken kunnen ze daar dan ook geweldig goed. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen die het niet prachtig vindt. Alles in de dorpskern blijft daar bij het oude, of wordt middels restauratie weer in nieuwstaat gebracht. Ik kan dat weten, het was mijn vak.

Ik heb het deksel van de doos met de foto erop natuurlijk meegenomen naar mijn broer die daar nog steeds woont, om achter zaken te komen die hij als inwoner weet maar die niet op internet zijn te vinden. Hij is bevriend met iemand die op Vegtlust woont, dus maakte hij een kleurenkopie van de foto op de doos. De kennis heeft naar verluidt de kopie in dank aangenomen, blij met een leuk stukje verleden. Broerlief had niet veel te melden; ook hij plaatste de foto ergens eind jaren zeventig. Thuis ging ik een beetje met angst en beven aan de slag. Per slot was het een tweedehands puzzel, dus was hij nog compleet of was ik dagenlang bezig met iets dat ik ook weer naar de kliko kon verhuizen? Om zo'n puzzel te maken moet je een erg koppig streepje in je karakter hebben. Dat heb ik gelukkig, getuige het grote aantal zaken die ik heb gedaan en waar niemand anders aan wilde beginnen. Een beetje monnikenwerk is het toch wel. Kijk eens naar de honderden stukjes lucht, vrijwel zonder kleurschakering. En de vele bomen.

Hoera, de puzzel is compleet! Karwei voltooid. En wat ging ik nu doen? De boel opbreken en weer in de doos gooien? Wacht, ik wist iets beters. Broer weer gebeld en hem verteld dat de puzzel klaar en compleet was. Hij reageerde niet al te enthousiast, tot ik hem voorstelde dat hij de puzzel, groot 50 bij 75 centimeter zou opplakken en inlijsten voor zijn vriend. O, is dat ding zo groot? Ja, broer wist blijkbaar weinig over puzzels. Nou, dan heel graag, dat wordt een mooi cadeau. Maar ja, hoe krijg je zo'n ding in een autootje en helemaal ongeschonden en niet uit elkaar gevallen naar een adres vijftig kilometer verderop? Wacht, hij ligt al op een plaat multiplex met opstaande randjes, wat groet dan de puzzel, dus als ik nog zo'n plaat zou hebben en die op de puzzelplaat vastschroefde, dan gebeurt er verder niks wat niet mag. En ja hoor, die plaat bleek ik ook nog ergens te hebben. Ik heb wat vellen wit papier op de puzzel gelegd en de boel muurvast aan elkaar geschroefd. Die puzzel komt in ieder geval heel aan.

Bert stelde voor om een foto van de puzzel ''Gezicht op de Vecht'' onder mijn verhaal te plaatsen, dus de boel moest nog even los. Bert maakte een stuk of veertig plaatjes, met allerhande standen en lichtsterkten, dus wat u hieronder ziet is redelijk accuraat en het beste van het rijtje. Komende week ga ik naar Loenen, de boel afleveren.