David de Klingon

Ik schreef eerst ‘een nieuw pleegproject’, maar dat is helemaal verkeerd. Van pleegzoon Rob hebben we vorig jaar september afscheid genomen. Helemaal geslaagd, mooi opgedroogd, hij zit weer prima in zijn velletje en woont weer bij zijn mam. We zien hem iedere week minstens drie avonden, want thuis heeft hij niks te doen en hier heeft hij zijn familie. Zo voelt hij dat en wie zijn wij om dat tegen te spreken? Met Emilio, nu zowat drie jaar bij ons, gaat het geweldig. Hij was een dood vogeltje, maar dat is meer dan goed bijgetrokken. Hij heeft een baan met een opleidingsplaats en dat is tegenwoordig veel meer uitzondering dan regel. Aan pleeggezinnen voor pubers is er nog steeds een enorm tekort, dus als je aangeeft dat je beschikbaar bent voor een nieuw pleegkind heb je vrijwel meteen ‘beet’.

Oma is echt niet te houden. Ze wordt uitgeveterd door een paar van onze kinderen. Mens, je wordt dit jaar 65 en je hebt een medisch dossier waar alleen ingewijden van weten, maar dat de levens van vijf mensen makkelijk kan vullen. Neem nou eindelijk eens je rust! Dit soort argumenten wordt met een superieur gebaar terzijde gezwiept. Het is mijn leven, geeft ze als antwoord en bovendien heb ik hier toch echt nog drie jongelui wonen waarvoor ik zorg. Eentje méér maakt nauwelijks verschil. Het echte verhaal is natuurlijk dat ze er zo vreselijk goed in is, kinderen weer op het padje krijgen. En dat het zulk dankbaar, bitter noodzakelijk werk is. Dat laat je niet zomaar schieten. Bovendien ben ik binnenkort als gepensioneerde vaker thuis, dus met de hand- en spandiensten wordt het ook makkelijker. Nee, we doen het nog een keer, we zien dan wel waar het schip strandt.

Maar deze keer zijn de opties toch wat anders dan anders. We maakten kennis met David. Hij woonde hier in de buurt met zijn mam en twee zusjes. Ma heeft een vriend waarmee David het heel erg niet kan vinden. Dus een halfjaar geleden ging hij naar een gvt oftewel gezins vervangend tehuis. Daar verbleef hij een paar maanden, waarna hij een aantal weken bij een jong stel uit hun kerkgenootschap logeerde. Dat kon niet lang doorgaan, zodat hij nu hier is. Hij is bijna 16, dus past hij wel in onze doelgroep. De dame die hem in het gvt begeleidde is nu ook wekelijks bij zijn opvoeding betrokken. Het contact onderling is prima, ze kent hem van haver tot gort.

Tot zover weinig bijzonders, maar dat lijkt alleen maar zo. David komt uit Irak. Hij is nog geen drie jaar hier. Hij is heel klein van stuk, nog geen 1,70 meter. Zijn moeder kent minder Nederlands dan hij, zodat we onze Marokkaanse schoonzoon bij de kennismaking hebben uitgenodigd. In het Arabisch was er geen enkel probleem, terwijl ze elkaar ook nog eens prima begrijpen, want ze kennen elkaars volksaard door en door. Mam is christen geworden en heeft David daarbij ook een nieuwe naam gegeven. De pa van David zit nog in Irak. Het gezin heeft een poos in Libanon gewoond, waarna ze door een internationale instantie zijn uitgenodigd om naar het Westen te komen. Ze hebben voor Nederland gekozen. Na een tijdje in een AZC wonen ze nu in een naburig dorp.

Klingon, Gramps? Lijkt een beetje extreem, maar laat me het verhaal vertellen voordat u het laatje met conclusies opentrekt. David heeft een verleden in Irak dat hij onbesproken laat. We hebben wel het idee dat het allemaal niet fijn was, om het eufemistisch te stellen. Drie jaar geleden zat hij nog in zijn geboorteland, waarna hij in een enorme mallemolen terechtkwam. In een voor hem onbekende omgeving, met vreemde mensen, vreemd voedsel, vreemde gewoonten en een onbegrijpelijke taal. En dat net in de tijd dat je begint te puberen. En de familieverhoudingen waarmee hij uit Irak kwam, helpen ook al niet mee. Vanaf zijn vroegste jeugd is hem voorgehouden dat hij later da man in da house zou zijn. Zelfs zijn moeder zou dan weinig meer te vertellen hebben. Zijn attitude tegenover mijn vrouw was dan ook meteen wat ambivalent, dus dat is wel het eerste waaraan we gaan werken. We werken met zo weinig mogelijk regels, maar mama heeft door de liefde die ze uitstraalt een zodanige invloed op jongelui dat ze haar altijd gehoorzamen. Aan haar woord wordt gewoon nooit getwijfeld en ze doen zelfs graag wat ze hen opdraagt. Dat is nogal een verschil met wat David gewend is, maar de uitslag staat nu al vast.

Hij is nu ruim twee weken bij ons, dus we weten heel weinig inhoudelijks van het joch. Is hij slim of alleen maar streetsmart? Hij zit op een VMBO, maar dat is gezien zijn achtergrond normaal. We beginnen evenwel te denken dat hij in Irak maar heel weinig op school heeft gezeten. Als leraar kan ik hem natuurlijk heel veel bijbrengen, maar op dit moment heb ik nog geen idee wat en hoeveel. Er is in ieder geval iets dat hij snel moet afleren, en dat is zijn compensatiegedrag voor zijn kleine postuur. Bij de voetbalclub heeft hij zich vrijwel onmogelijk gemaakt door zijn gebrul, gevloek en misdragingen. Een oud-schoolhoofd heeft zich nu gemeld om daar iets aan te doen. Dat moet zeker, want dit soort dingen is volkomen uitzichtloos.

Verder is hij nogal eigengereid. Bij het voetbal deed hij iets verkeerd met zijn knie, waarna hij in zijn vroegere woonplaats, onderweg naar school maar even bij de huisarts langsging. Daar kwam zijn bezoek niet uit, het spreekuur was voorbij. Nou, dat loste hij op zijn eigen manier op: hij vertelde dat hij net zolang in de wachtkamer ging zitten tot de dokter hem hielp. Dat noemen wij dus chantage. We hebben al wel door dat de kleinste pijntjes of ongemakjes hem doen besluiten niet naar school te gaan, wel naar de dokter. In de tijd voordat hij hier kwam wonen, kwam hij stelselmatig te laat op school aan, in totaal 31 keer. Dus nu moet hij zich een hele tijd iedere morgen om 8 uur melden. Dat betekent om 6.15 uur op, wassen, ontbijten en om 7 uur op de fiets zitten. We hebben eerst maar eens een wekker voor hem gekocht die ikzelf voor hem afstelde. Desondanks moet mam dan drie keer naar boven om hem aan te sporen. Traaaaaaag!

Aardappels vindt hij maar niks. Die kent hij niet, dus zal hij ook daar leergeld betalen. Als Hollanders eten we zeker twee keer per week piepers. Daarnaast natuurlijk heel veel andere gerechten als lasagne, wraps, pannenkoeken, rijst met ragout, nasi, pilav, noem maar op. We snappen toch al niet waarvan hij in leven blijft. Hij krijgt twee boterhammen mee naar school en die neemt hij meestal ook weer mee terug. Zakgeld heeft hij niet of nauwelijks, dus wat eet-ie dan? Zijn begeleidster kwam afgelopen woensdag op bezoek en stelde een hele rij gedragsregels op voor de dagelijkse gang van zaken. Sommige heel kinderachtig, zoals drie keer per week douchen en dan zaterdag na het voetballen natuurlijk nog een keer. Maar David juicht dit toe, want zo heeft hij meer houvast in zijn nieuwe woonomgeving.

Hij had ook nog een mannenvraag voor mij. Hij is binnenkort 16 jaar en dan wordt het echt tijd om naar een vrouw uit te kijken. Ik gaf hem dus een college in een notendop, over de noodzaak alhier van een voltooide opleiding, een inkomen, een huis, noem maar op. Ik heb hem verteld dat dit toch algauw een jaartje of vijftien in beslag zou gaan nemen, want dat hij dat allemaal zelf moest gaan doen. Daarover zijn we nog niet uitgepraat; het antwoord beviel hem blijkbaar niet, want hij ging meteen slapen. Een ander, veel groter probleem is zijn computer. Hij bracht er eentje mee die blijkbaar uit een school komt. Met de andere mannen gamen is volslagen onmogelijk; het ding is volgens de jongens door Attila de Hun afgedankt wegens te langzaam. Dus moet er een nieuwe komen, met een rappe processor en een redelijke videokaart erin. Dat gaat minimaal een eurootje of 400 kosten. David heeft Jeugdzorg zijn probleem voorgelegd en men gaat op zoek naar fondsen. Hij vroeg of wij dat niet konden betalen. Wij kregen toch een vergoeding voor hem? Emilio, dat dooie vogeltje van drie jaar geleden nam het woord: “Joh, het is allemaal heel simpel. Als je iets wilt zoals een computer of een scooter, noem maar op, dan zoek je lekker een baantje en spaart de hele troep bij elkaar. Je krijgt hier een dak boven je hoofd, een nest om in te maffen in je eigen kamer, iedere dag heel lekker eten, een tientje zakgeld per week en kleren aan je reet. En dat is het, klaar.”

Waarvan akte. We houden u op de hoogte.