Egoïsme: de nieuwe religie

Maarten (columns2011)

Ik doe aan de lopende band uitspraken met eeuwigheidswaarde. Universele waarheden noem ik ze ook wel. Sacraal is misschien iets teveel van het goede maar dat komt omdat de oorsprong weinig met geloof van doen heeft. In andere tijden waren mijn geesteskinderen zeker aan het heilig schrift toegevoegd, zo ze deze niet volledig zouden vervangen.

Voor de cynici onder u:  het beslaat méér dan tegeltjeswijsheid, hoewel er een klassiek Romeins badhuis mee opgefraaid zou kunnen worden.

'Bescheidenheid ontsiert de mens', is er zo een.

'Slechts één iemand neemt je de maat, dat ben je zelf', vindt al in brede kring navolging. Hiervan is het jammer, zo niet schandalig, dat deze profetische woorden aan de lopende band gepraktiseerd worden maar dat bronvermelding achterwege blijft. Ere wie ere toekomt zou ik zeggen - eentje niet dóór maar vóór mij bedacht. 

Op zich neem ik het niemand kwalijk dat ze zich mijn woorden eigen hebben gemaakt. Zei niet ooit iemand 'Iedereen rommelt in de marge die hij krijgt'? Jawel, dat was ik, dus moet ik ook niet raar opkijken dat mensen mijn waarheden gulzig uitvoeren en debiteren als ware het hun eigen producten.

Toch steekt het dat Bram M. nooit zijn confrère heeft bedankt voor het lumineuze idee enkel aan het eigen belang te denken. Ook van Jimmy S. heb ik niets gehoord terwijl de banken, jeugdzorg en de kerk zich al jaren in stilzwijgen hullen. Kom kom, denk ik dan, je weet dat je het ongebreideld egoïsme niet van een vreemde hebt;  je kan me - hoewel strijdig me de beste vorm van hedonisme - best wat credits toespelen.

Hoe moet dat nu met die enge bewegingen, bemand door types die andersmans handelen aan hun eigen, of maatschappelijke, maatstaf willen toetsen? Idealisten, moeten wij absolute materialisten daar bang voor zijn?

Welnee.

'Ideologie is verworden tot 'ijde(l)ologie' is even briljant als toepasbaar op deze situatie. Mensen die pretenderen zich in te zetten voor de goede zaak zijn niet te vertrouwen. Ze wachten op hun momentum. Er komt een kans dat je zelf kan graaien en (ver)grijpen en tot die tijd 'hak je de stoelpoten' (evergreen - veel effectiever dan zagen) van je voorgangers door.

Het wachten is tot een volgend kopstuk 'van zijn sokkel sukkelt'.