We filmen

Eén van de leuke dingen aan mijn lieve nieuwe vriendinnetje, is dat zij toen ik haar vorige maand leerde kennen constant overal een camera met zich mee zeulde. “Ik ben bezig aan een project”, zei ze. Ik requisiteerde verder. Ze reageerde: “De maand september in één Youtube-filmpje, dat is het feitelijk. Ik film van alles wat ik doe, al is het een paar seconden, en stop het dan in mijn filmpje. Ik heb het ook nog nooit eerder gedaan maar het leek me wel aardig –” “Voor later”, zei ik met enigszins ironische inborst. Ze knikte. Voor later.

Het idee bleef hangen, zeker toen ik mezelf toch zeker tweemaal een paar seconden op zag duiken in de drie minuten die het filmpje uiteindelijk duurde. Wat als ik later bij de haard, pijp in de mond en Vieux op tafel, mijn berimpelde grijze kop achter de laptop parkeer en op Youtube nog steeds mijn filmpje terug kan zien? Oktober 2010? Als proef begon ik donderdag 30 september te filmen, gewoon met de iPhone in m'n zak. Een camera overal mee naartoe slepen gaat me te vieze-vieze-furr. Anyhow, die dag ging ik met de trein van Soest naar Utrecht naar Almere en Almere-Buiten (en weer terug), om bij mijn zus een hapje te eten en na twee (!) jaar eindelijk haar huis ter plaatse te bezichtigen.

Sindsdien heb ik al van alles gefilmd, de meest alledaagse dingen eigenlijk. Al tig maal hetzelfde Amersfoort Centraal om kwart voor acht 's ochtends, daar ik met mijn 9 tot 5-mentaliteit elke werkdag van acht tot vijf (één uur onbetaalde (lunch-/koffie)pauze, grom) op kom dagen. De Dom, de Oude- en Kromme Nieuwegracht, de mooie binnentuintjes, de lelijke traverse, de aan de buitenkant ronduit suïcidaal makende sixties-hel die Hoog Catharijne heet, Soest, de trein heen en weer, de Duinen en het bos, verschillende sociale activiteiten, Amersfoort-Centrum, de bios, Ahoy, u noemt het en ik film het.

Ik vroeg Lara al meteen: kijken mensen niet raar? Ja, dat doen ze. Dat kan ik na een halve maand als een dommige toerist overal mijn telefoon op te hebben gericht, bevestigen. Maar in een samenleving waarin iedereen voor elkaar bang is geworden maakt dat vanzelfsprekend geen drol meer uit. Sociale controle? Tegenwoordig sociale angst. Zeker voor jongeren als ik. Dus ik film erop los, de bus in, “reist u met een OV-chipkaart? Vergeet niet uit te checken!”, de bus uit, de trein in, de trein uit. Eén keer slechts reageerde iemand, en meteen ronduit negatief. Toen ik net opnieuw de steeds donkerder wordende ochtend van de busbaan voor Amersfoort CS stond te filmen, en daarbij mijn camera zoals ik dat steeds doe van rechts naar links beweeg om het hele beeld te vatten, liep er een niet-Westers-allochtoon (wat een kotsterm is dat overigens) meisje langs.

Wat ik in de afgelopen weken zeer regelmatig deed, was een toevallige passant volgen omdat dat qua beeld en achtergrond handig uitkomt voor een filmpje van een paar minuten. Of het nou een scooter, auto, fietser of voetganger is, dat maakt niks uit. Het draaiende camerabeeld hield dus het tempo van het meisje aan, dit alles duurde hooguit twee seconden, waarbij ze direct mijn kant op keek met vijandige, bloeddorstige ogen. “Wát dóe je?”, riep ze me toe. “Mongool!” Ik klikte de camera direct weg, helaas, maar riep haar iets heel venijnigs toe, waar ik direct zelf versteld van stond. “Ik film jou niet, ik film de omgeving. Niet de héle wereld draait om jou, egocentrische graftrut.” Ze liep geschokt door; ik voelde mij opgewekt en gesterkt in mijn plan.

Er waren al direct complicaties. Doordat ik al mijn hele leven op diverse wijzen ben benadeeld daar ik linkshandig ben, was het zometeen beschrevene iPhone-gedoe geen incident. Vulpennen op de basisschool, knipscharen, computermuis, overal is alles op rechts ingesteld. Zo ook de iPhone-camera. Rechtshandige mensen pakken het toestel namelijk precies andersom vast, en draaien hun hand om een filmpje te maken dus omgekeerd een kwartslag. Dit resulteerde in het feit dat alle filmpjes van de eerste paar dagen van oktober, op zijn kop waren opgenomen. Normaal is dit vrij simpel om te draaien met een videobewerkingsprogramma, maar doordat Apple de iPhone laat opnemen in .MOV, een specifiek Apple-formaat met Apple-beveiliging en Apple-geldklopklootzakkerij in elke bit aanwezig, zorgde ervoor dat ik a. mijn filmpjes niet in het oude vertrouwde Windows Movie Maker kon maken, maar daarvoor een gratis maar anders Pinnacle-programma voor moest downloaden, b. dat dat Pinnacle-programma de filmpjes niet kon omdraaien, en c. dat de enige legale manier om het te doen, inhield dat ik tegen 30 USD QuickTime Pro moest gaan aanschaffen.

Smerige bastaards. Ik gaf mij als arme student niet zomaar gewonnen.

Derhalve filmde ik door, nu lettend op het goedom houden van de camera. En bedacht ik me dat ik ook een liedje nodig had – liefst met een simpel repetitief patroon en beat, waar makkelijk een clipje op gemaakt kan worden –, waarna ik begon te wikken en te wegen. Toevalligerwijs had ik die week al enkele dagen één nummer in mijn hoofd, steeds al vanaf het moment dat ik opstond. Dit betrof “Hot 'N Cold” van Katy Perry, wellicht door het Elmo-incident dat in het nieuws was; dat was namelijk een voor Sesamstraat veranderde versie van het liedje. Goed, dat werd het dus. Het moest maar. Zoals ik dat altijd doe als ik me in een artiest verdiep, zocht ik haar op op Wikipikipedia. Ze bleek op haar 15e, in 2001, before the world changed, een gospelzangeres te zijn geweest, die een christelijk album uitbracht.

Nu zoent ze met meisjes en wordt elke videoclip welgevalliger qua aanblik, maar heeft ze definitief voor de commercie gekozen. All I can say is: you go, girl. Dat Nederlandse kop-boven-maaiveld-afhak-mentaliteitje komt me al jaren de strot uit. De wereld is toch allang naar de klote, corrupt, verrot en gebrainwashed, verdien er dan maar een hoop geld aan. All aboard the failboat, laten we maar zeggen. Ik kwam haar tweede album te beluisteren. Daar stonden nummers op die ik kende (“Hot 'N Cold”, “Waking Up in Vegas”, “I Kissed A Girl”), maar ook enkel best wel goed geschreven ander materiaal. Zoals Spears mij verraste met “Phonography”, wist Perry dat te doen met het prachtige “I'm Still Breathing”.

The clock is ticking, and I'll be giving my two weeks
Pick your favorite shade of black, you'd best prepare a speech
Say something funny, say something sweet
But don't say that you loved me

'Cause I'm still breathing, but we've been dead for a while
This sickness has no cure, we're going down for sure
Already lost a grip, best abandon ship, oh...

Herkenbaar. En dat is een prerequisite in elke vorm van creatieve uiting, wat mij betreft. Al eerder schreef ik dat ik het liefste voor de lezer schrijf, maar ook om mijn wezen, mijn ik, mijn zijn, op te slaan, te archiveren, voor later, dat eeuwige later. Dus het oktober-project sluit daar mooi op aan. Alsmede een ander nummer van het album One of the Boys, “Fingerprints”, hetgeen hieronder aanklikbaar is.

Voted most likely to end up on the back of a milk box drink, looks like I'm letting them down. 'Cause seven seventy-five isn't worth an hour of my hard work and time, when you can't afford half the shit they advertize. I'm worth more than they ask, more than the two-tag generation full of regret, I won't settle, no, I can't settle.

I wanna break the mold, I wanna break the stereotype – fist in the air, I'm not going down without a fight. It's my life, and I'm not sitting on the sidelines watching it pass me by. I'm leaving you my legacy, I gotta make a mark, I gotta run it hard, I want you to remember me –

I'm leaving my fingerprints
I'm leaving my fingerprints
I'm leaving my fingerprints on you

Een filmpje kan ik nog niet laten zien om mijn vingerafdruk op de lezer achter te laten – de maand oktober is immers nog niet ten einde. Dat het terugkijken van je eigen stomme kleine alledaagse beslommeringen bijzonder vreemd is, het Nederland van een halve dag eerder terugkijkend, in de bus naar huis de busrit heen aanschouwen, maar ook het idee dat dit als die korrelige '60's-filmpjes ooit leuk zal zijn om terug te kijken, dat motiveert mij om ook de laatste twee weken op elk onbenullige situatie mijn telefoon los te laten. Meer binnenkort.

Katy Perry - Fingerprints (One of the Boys, 2008)