Het dilemma met Daantje

Hij is nu een maand of zes bij ons, Daantje. Inmiddels is hij negen jaar en zit in groep zes. Een jongetje met nogal wat handvatten die je moet weten te zitten. Een echte structo. Altijd exact op dezelfde tijd naar school. Geen vriendjes, hij vermaakt zichzelf liever. Eigenlijk is hij best te pruimen, de kuiltjes in zijn wangen zijn er heel vaak, en als die er zijn, is er weinig aan de hand. Op school was strak houden het  motto, geen grappen, doen wat je gezegd wordt. Op die manier ging het eigenlijk best wel goed. De klas reageerde niet meer op zijn geintjes, reden om ze maar achterwege te laten. Bij ons thuis moest er bij voorkeur elke avond effe gruwelijk gestoeid worden. Met grof geweld van de bank gewerkt worden, in zijn benen knijpen, kietelen, gillen van de pret, het kon niet op. Kleinzerig is hij zeker niet, er is altijd ruimte voor meer gestoei. Dat heeft hij gewoon nodig, dus doen we dat.

Dus alles bijeen genomen liep het redelijk gladjes. Bij ons tenminste wel. In de weekends thuis was het een ander verhaal. Zijn mam werd behandeld voor een acute psychische aandoening, zodat de zorg voor hem op haar vriend en zijn gezin, of haar moeder terecht kwam. En dan was het feest. Drakerig gedrag, rotsfeer, iedereen was zondagavond blij als hij weer naar ons toe kon. Hier rolde hij dan weer in het geijkte systeem en was er, afgezien van een paar kleine startprobleempjes weinig te merken van de nare toestanden van het weekend. Mam knapte op en had stellig het idee dat zij het algauw weer zelf zou kunnen. Vreemd dat ze zich helemaal niet meer realiseerde dat in haar gezonde tijd de relatie met zoonlief heel veel te wensen overliet. Zoontje was de baas en dat zei hij ook met zoveel woorden. Het was ook de voornaamste grief die hij tegen ons heeft, tenminste als je van een grief kunt spreken: hij beseft dat hij hier NOOIT de baas is of zal zijn. Niet zo slim, maar ze vertelde ook aan Daantje, vergezeld van een prognose van een week of zes, zeven dat ze hem binnenkort weer naar huis zou komen halen. Fijn meid, daar is met name de school verrukt over. Ieder keer als hij maandagmorgen op school komt is de beer ouderwets los. Het kan hem allemaal geen moer meer schelen, hij gaat toch binnenkort weer naar zijn oude school. Denkt hij. Inmiddels komt ze hem ook dinsdagmiddag ophalen, brengt hem woensdag naar school en haalt hem om twaalf uur weer op, om hem woensdagavond weer bij ons af te leveren. Gevolg is dat de ramp op school inmiddels navenant groter is geworden.

Bij Jeugdzorg is men wat minder optimistisch dan mam. We houden ze daar uitgebreid op de hoogte van alle ins en outs, reden om Daantje maar eens grondig te laten testen. Dat is inmiddels gebeurd, ze hebben hem helemaal binnenstebuiten gekeerd, en afgelopen donderdag was de slotbespreking. Hij heeft Asperger. Een aandoening in het autistische spectrum. Een aantal muntjes is daardoor ook bij ons gevallen. Structo, regels, geen gedonder maatje, daar houwe wij niet van. Hij krijgt hier alles wat hij nodig heeft, maar het paadje waarop hij mag lopen is niet breed. Voor pleurisbuien zijn we niet gevoelig. Dat weet hij.

Mams kan daar heel wat minder goed mee omgaan, blijkens de voorgeschiedenis. Meneer was/is de baas thuis, en dat weten ze beiden, en dat moet nu worden teruggedraaid. Zij krijgt dan ook uitgebreide aanwijzingen.

De scepsis is groot bij iedereen die er beroepshalve mee te maken heeft. Als het niet gaat, en die kans is bepaald niet ondenkbaar, wat zijn dan de gevolgen? Intussen wordt hij op een speciale school gezet, waarschijnlijk ergens in januari. Daar zijn groepjes van zes kinderen met twee begeleiders. Dat is in onze optiek veel te zwaar en helemaal niet nodig. Wat geeft hem dat voor een stigma en toekomst?

Mam is blij gelijk te hebben. Etiketje is geplakt, zij heeft er verder geen of weinig invloed op. Nature. Klaar uit.

O? Als dat zo is, klopte het bij ons niet, dan zouden er veel vaker rotsituaties geweest zijn. Een keertje niet stoeien als hij er zijn zinnen op heeft gezet is in dat geval ondenkbaar. Om 8 uur zoals afgesproken gaan badderen, en hem dan om kwart voor acht naar de badkamer sturen kan dan ook niet. Dan zou meteen de pleuris uitbreken. We hebben heel vaak afspraken op het laatste moment bijgesteld, zonder dat het tot Asperger-reacties leidde.

Wij neigen dan ook meer naar nurture. En zien de toekomst van Daantje en zijn mam donker in. Over een maandje is het uit onze handen, dat heb je zo met pleegouders. Zijn broer van 16, ons andere pleegkind, duidelijk zonder Asperger o.i.d. ziet hem dan in de weekends. En is ook somber.

We hopen van harte dat we heel erg ongelijk blijken te hebben. Toch nature? Of nurture?