Lockdown-hiaten
Toen we afgelopen maart in lockdown gingen, schoten leerkrachten vrijwel meteen in de actiestand en verzorgden afstandsonderwijs. Iedere school deed dit op zijn eigen manier. Op mijn werkplek, een reguliere openbare basisschool, hadden we relatief veel online contact met onze leerlingen. We maakten gebruik van online videocontact én online verwerkingssoftware.
We werkten hard, mijn collega’s en ik. En de kinderen thuis ook. Dit was natuurlijk nog nooit eerder voorgekomen en we roeiden met de riemen die we hadden. Ik vond dat we daarmee best snel op stoom kwamen: binnen twee weken waren alle leerlingen op de rit met weekprogramma’s en zagen we ze bijna allemaal in onze online meetings. We wilden niet te vroeg juichen, maar we hadden ons inziens de schade voor de meeste kinderen beperkt weten te houden. Toch?
Dat geldt maar gedeeltelijk, denk ik. We zitten nu zo’n vijftien weken in het nieuwe schooljaar en ik merk dat er meer hiaten zijn dan gebruikelijk. Voornamelijk op het gebied van rekenen. Bepaalde kennis en vaardigheden over verhoudingen, breuken en procenten zit er bij zo’n kwart van mijn leerlingen echt niet in. En laat dat nou net de stof zijn die in de tweede helft van groep 6 (het vorige leerjaar) wordt aangeboden en ingeoefend. En thuis ging de inoefening natuurlijk anders dan normaliter op school. Ouders moesten noodgedwongen de rol van de leerkracht overnemen. Of kinderen zochten het lekker zelf uit. Zo is er een wildgroei aan oplossingsstrategieën ontstaan. En de sterkere leerling komt daar vooralsnog prima mee weg. Hoewel… de afkeer van rekenen op papier zorgt bij deze groep voor problemen. De zwákkere leerlingen zijn over het algemeen echter veel verder van huis: ze maken bijvoorbeeld braaf een verhoudingstabel als ik ze deze voorschotel, maar zullen er nooit zelf aan beginnen. Ze kunnen geen keuze maken tussen de trucjes die hun ouders ze hebben gegeven (snel, maar niet inzichtelijk en ook vaak niet bruikbaar in alle situaties) en de strategieën waar de nieuwe leerkracht mee aankomt.
Meer dan ooit tevoren is het daarom nodig om de voorkennis van de kinderen te bevragen en dáár al maatwerk te verzorgen. We kunnen niet gewoon met zijn allen doorgaan waar ze vorig jaar gebleven zijn, want niet alle leerlingen zijn op dezelfde plek. Dat zie ik nu aan resultaten in toetsen, maar ook aan wezenloze blikken als ik de stof voor de derde of vierde keer uitleg. De lockdown zorgde misschien niet direct voor zichtbare leerachterstanden, er werd immers flink geoefend. Maar écht zicht op de ontwikkeling van onze leerlingen hebben we lange tijd niet gehad. We hebben dus weer een relatief nieuw probleem waar we een oplossing voor moeten verzinnen. Leraar, elke dag anders. Lekker dan.
Dit item is geschreven door Bas van schrijverscollectief Kaf.
