Allez les Bleus! Au travail!
Het EK voetbal in Frankrijk is begonnen. Het land staat inmiddels al weken in het teken van stakingen, stakingen en nog eens stakingen. Tankstations hebben geen benzine meer, treinen rijden niet en zelfs in kerncentrales wordt het werk neergelegd. Waarom? Omdat de regering het (gore) lef heeft om aan de Holy Grail van de Franse samenleving te willen tornen: la Loi du Travail. Het idee is dat het voor werkgevers makkelijker moet worden om mensen aan te nemen en te ontslaan om zo de concurrentiepositie van bedrijven te verbeteren. Hoe komen ze erbij, toch?
Vijf jaar lang heb ik met ontzettend veel plezier in Parijs gewoond en gewerkt, en vijf jaar lang heb ik me verbaasd over de mentaliteit van de Fransen als het op werken aankomt. Ondanks het feit dat je er in Frankrijk warmpjes bijzit, zeker zodra je een ‘CDI’ - een contract voor onbepaalde tijd - hebt bemachtigd, wordt er veel geklaagd en maar weinig gewerkt. Aan vakantiedagen geen gebrek, en ook is er voor alles wel een voucher die de ondernemingsraad heeft los weten te peuteren van de werkgever. Lunch, musea, vakanties, je kunt het zo gek niet bedenken of er bestaat wel een voucher -en dus korting- voor.
Als kers op de taart is het, zodra men een CDI heeft verkregen, nagenoeg onmogelijk voor een werkgever om iemand te ontslaan. Werknemers zijn zich hier maar al te goed van bewust, wat resulteert in een dagelijkse routine die alle clichés eer aan doet. Hoe charmant ik de Fransen ook vind, en hoe verliefd ik ook ben op de Franse manier van leven, van hun arbeidsethos was ik nooit onder de indruk. Au contraire. Met name de oudere garde is zo doordrongen van een ‘dit zijn mijn rechten-mentaliteit' dat de keiharde realiteit compleet uit het oog wordt verloren.
Deze realiteit is dat torenhoge loonkosten en de starre arbeidswetgeving het bijna onmogelijk maken voor Franse bedrijven om te concurreren met hun Europese broeders. Buitenlandse bedrijven willen zich om exact dezelfde redenen niet meer in Frankrijk vestigen en geven de voorkeur aan bijvoorbeeld Duitsland of het Verenigd Koninkrijk. Dat kun je ze ook niet kwalijk nemen, ‘tot de dood ons scheidt’ in een relatie tussen werkgever en werknemer is nu eenmaal niet erg praktisch.
Ondertussen staat er een complete generatie aan gemotiveerde Franse jongeren te trappelen om de arbeidsmarkt te betreden. De jeugdwerkloosheid in het land bedraagt maar liefst 24%. De jeugd heeft maar wat goed begrepen dat er iets moet veranderen en dat een versoepeling van het ontslagrecht een eerste stap in de goede richting is. Ik zeg voor iedere klagende, stakende Fransoos twee gemotiveerde jonkies in de plaats en het probleem is opgelost. Allez les Bleus!
Deze column werd geschreven door Neelie van schrijverscollectief Kaf.
