Bankier vertelt #5

Deze week: risicoprofielen. Laat ik in de inleiding alvast wat verklappen: er is niet 1 standaard definitie, we gaan het niet eens worden over een standaarddefinitie, en juist dit grijze gebied is waar een belangrijk deel van mijn werk om draait.

Risicoprofiel. Dit woord bestaat uit 2 delen. Risico, en profiel (duh).

Risico: de kans dat een bepaald voorval plaatsvindt, en de ernst van de gevolgen van dit voorval.

Profiel: een hokje waar iets of iemand in past.

Zo, de basis is gelegd. Makkelijk, toch? Nee, dat is het niet.

Het risicoprofiel is het kader waarbinnen de AFM wil dat ik mijn advies op baseer. Echter, de AFM schrijft niet keihard voor welke risicoprofielen een bank mag hanteren. Maar is dat dan geen contradictio? Geen standaardprofielen, maar wel kaders waarbinnen je moet blijven?

Ja, dat is lastig, maar zoals al gezegd: juist dit is waar een belangrijk deel van het werk van de bankier om draait. Ga je uit van een zwart-wit definitie, dan is er weinig toegevoegde waarde te leveren. De wijze waarop wij een risicoprofiel opbouwen is veel breder dan een 4- of 5tal profielen. Er zijn banken met "maar" 4 profielen, en partijen met 7. En de ene partij is niet per se beter dan de andere.

Daarnaast zijn de namen die aan een risicoprofiel worden gegeven ook nog eens verwarrend. Wat de ene bank als een "neutraal" risicoprofiel definieert (bijvoorbeeld minimaal 40% in beleggingen in de risicomijdende sfeer en maximaal 60% in de risicodragende sfeer), kan een andere bank heel anders invullen (tot 80% in risicodragende sfeer). En daarom is het proces voorafgaand aan de totstandkoming van een risicoprofiel erg belangrijk.

Ik grijp nog even terug naar Guus, die ik in column 2 introduceerde. Bijgaand de samenvatting van zijn situatie:

Guus, alleenstaand, 50 jaar, vermogen 1 miljoen. Gestopt met werken en wil nog zeker 30 jaar genieten van het leven. Als uitgangspunt was ik gaan rekenen met een jaarlijkse onttrekking uit dit vermogen van 35.000, welke mee moet groeien met de inflatie (en belasting).

Op basis van deze gegevens heb ik berekend wat de kans is dat hij dit elk jaar kan volhouden, gegeven bepaalde economische ontwikkelingen. De watervalgrafieken zijn terug te vinden in column #2. Bijvoorbeeld dat op een spaarrekening, het geld vrijwel zeker (>95% kans) op zal zijn tegen zijn 80e verjaardag.

Door het toevoegen van wat risico (beleggen) kan de haalbaarheid worden verbeterd van de wensen die Guus heeft geuit. Maar hoeveel risico is dan acceptabel? Door de risicobereidheid te inventariseren (het afnemen van een risicoprofiel) kan ik polsen in hoeverre Guus dat extra risico wel aankan. Dat bestaat uit een aantal kwalitatieve vragen (leeftijd, omvang en doel vermogen, etc). en kwalitatieve vragen. Een hiervan wil ik graag als poll volgende week gaan uitzetten, ik ben benieuwd naar jullie antwoorden.

Volgende week dus: een poll (kwalitatieve risicobereidheid) en een stuk over de invulling van een neutraal risicoprofiel.