Kreta onafhankelijk

Een paar weken geleden waren mijn vrouw en ik met vakantie op Kreta. We zaten in een appartementencomplex vijf kilometer van Rèthymnon. We waren er twee jaar geleden ook al eens geweest en hadden het toen erg naar onze zin gehad in dat complex. Het waren vriendelijke mensen die altijd voor je klaar stonden en lange dagen maakten.

We vroegen ons af of er iets van de Griekse crisis te merken zou zijn, maar op het eerste gezicht was dat niet zo. Wel hadden we extra veel geld gepind voor alle zekerheid. Dat was ook het reisadvies. Achteraf was het niet nodig geweest.

Wij zijn geen strandmensen. Wij hebben graag actieve vakanties en hebben dan ook meteen bij aankomst goede mountainbikes gehuurd. Niet van die kutfietsjes waarmee je alleen langs de restaurantjes aan de kust kunt fietsen, maar stevige bikes waarmee je de bergen in kunt. En dat laatste ontkom je niet aan als je meer dan een paar kilometer gaat fietsen daar. De vorige keer waren we naar een klooster geklommen en een keer naar een grot. Nu hebben we onder andere een bezoek gebracht aan een Minoïsche opgraving in de bergen en zijn we in een zeer hoog gelegen bergdorpje geweest. Dat laatste was wel met een bus. Na een klim komt echter altijd weer een afdaling en aan het einde van de tocht smaakt een koude "big beer" bij het zwembad van het appartementencomplex altijd prima.

Na weer zo'n fietstocht zat ik net aan de bar bij het zwembad met mijn "big beer" toen de eigenaar van het complex zelf achter de bar kwam staan. Dat was jammer. Het was een vriendelijke man maar normaal stond Nora achter de bar - een mooie jonge vrouw uit Albanië - en die had toch wel bepaalde voordelen ten opzichte van de eigenaar. En toen beging ik een foutje. Ik vroeg namelijk of ze op het eiland nog iets merkten van de crisis. De stoom kwam meteen uit zijn oren.

Kreta is geen Griekenland. Voor Christus' geboorte had je daar de Minoïsche beschaving. Het was een zeer welvarende, vredelievende beschaving en de Kretenzers hadden een geordende maatschappij. De Minoïsche beschaving is uiteindelijk door een vulkaanuitbarsting op Santorini en handelsconcurrentie van belangrijke Griekse steden ten onder gegaan. Kreta is daarna vaak bezet geweest. Door de Romeinen, de Arabieren, de Venetianen en de Turken onder andere. Pas in 1913 werd Kreta met Griekenland herenigd.

Na de Tweede Wereldoorlog heeft Kreta zich ontwikkeld tot een van de welvarendste gebieden van Griekenland vanwege het toerisme en de landbouw. En Tsipras is dat nu allemaal aan het verkloten volgens de eigenaar van het appartementencomplex en hij is niet de enige Kretenzer die zo denkt.

De Kretenzers zijn een zeer gesloten gemeenschap. Ze voelen zich in eerste instantie Kretenzer en pas heel veel later Griek. Tradities zijn zeer belangrijk op Kreta. In de boerendorpen worden de meisjes nog uitgehuwelijkt, en zo´n huwelijk komt niet zomaar tot stand. Meestal komen bruid en bruidegom niet uit hetzelfde dorp en bij de bruiloft worden dan beide dorpen uitgenodigd voor een enorm feest. Dat kost natuurlijk wel het een en ander. Als er een baby komt, dan is er weer zo´n feest. Maar door de crisis gaat dat op dit moment niet meer, dus wachten ze tegenwoordig vaak met trouwen tot het kind er is. Dan hoef je maar één feest te vieren. Dat gaat echter ten koste van de traditie.


De Kretenzers zijn dus helemaal niet blij met de huidige koers van de regering in Griekenland. Ze zouden zichzelf heel goed kunnen bedruipen, maar de laatste jaren zien ze veel van hun duur verdiende centen naar het vaste land verdwijnen. Ze vragen ze zich dan ook steeds meer af of het niet verstandiger zou zijn om onafhankelijk te worden. Tot nu toe hebben de prominente politici op Kreta daar nog geen oren naar gehad, maar het volk begint er steeds meer zin in te krijgen. De kleine ondernemers zoals de eigenaar van het appartementencomplex betalen 23% BTW aan Athene over alles wat ze verdienen. Wij in Nederland lopen momenteel ook te hoop tegen de kabinetsplannen om de BTW te verhogen naar 23%, maar de kleine ondernemer op Kreta betaalt dat al.

Kreta onafhankelijk. Dat zou zomaar kunnen. Er gaan daar steeds meer stemmen op om op eigen kracht verder te gaan. Obama zal het toejuichen, want er is een Amerikaanse legerbasis bij Chania. Als er een grexit komt en Griekenland misschien ook uit de NATO gaat, dan heeft hij toch nog een uitvalsbasis. Kreta wordt nu al apart genoemd door Motorola als een land. Als er nu een referendum wordt gehouden op Kreta dan zal een overgrote meerderheid kiezen voor onafhankelijkheid. Kreta heeft toerisme, landbouw en kan ook veel groene energie leveren. Mocht het tot een grexit komen, dan betalen ze niet alleen een hoge tax aan Athene maar raken ze waarschijnlijk ook nog hun toeristen voor een groot deel kwijt. Daar zit niemand op Kreta op te wachten.

Ik denk bovendien dat Kreta niet het enige eiland is dat genoeg heeft van Athene. Ik ben dus benieuwd wat er gaat gebeuren als het tot een grexit komt.