PTSS in WO2
In de Eerste Wereldoorlog was de kans aanwezig dat je eenvoudigweg geëxecuteerd werd. In de Tweede werd het al beter, in Vietnam nog wat beter en tegenwoordig snapt elke malloot dat PTSS bij soldaten zeer serieus genomen moet worden.
Jaren geleden wijdde ik al een stuk aan het stresssyndroom waar soldaten soms de rest van hun leven mee kampen. Slapeloze nachten, dromen vol horror, een permanent gevoel van onveiligheid, soms zelfs stotteren, verlamming of andere fysieke uitingen van geestelijke nood.
Het is geen pretje. Vooral bij troepen die langdurig onder vuur van mortiergranaten lagen is er een extraordinair hoog percentage 'geestelijke uitvallers'. "Every man has his breaking point", zegt men in de documentaire die ik hieronder heb gelinkt. En dat punt nadert met rasse schreden als elke naar je toe fluitende mortier een gewisse dood kan betekenen.
Deze week kwam ik achter de docu die ik al noemde, 'Let There Be Light.' De opdracht voor deze docu is in 1945 door de Amerikaanse overheid gegeven -en het jaar erop was-ie klaar- om te laten zien wat PTSS met soldaten doet en hoe dit door psychologen en psychiaters destijds werd behandeld.
Hoewel het een hoopvolle docu is -ja, we zien soldaten volledig geestelijk verknipt zijn, maar er is voor de meesten 'genezing' mogelijk- werd het document direct verboden door de overheid. Wellicht was het te confronterend voor publiek van 70 jaar geleden, of zou het de rekrutering van het leger schaden.
35 jaar later werd de film eindelijk vrijgegeven en voor het eerst gedraaid op het filmfestival in Cannes. Tegenwoordig kun je 'm gewoon in HD bekijken op de YouTube-pagina van het Amerikaanse equivalent van ons Beeld en Geluid-archief.
Het is een van de beste programma's die ik ooit zag over de mentale gruwelen en effecten van oorlog, hoe verouderd de methodes die toegepast worden om de soldaten te genezen ook zijn. Een aanrader, kortom. Tevens is het het duizendste cijfer dat ik als beoordeling gaf op IMDb, dus alleen daarom al reden voor een feestje.
Sinds het maken van de docu zijn behandelmethodes flink verbeterd. Laten we hopen dat er in de toekomst nog betere manieren komen dan er nu al zijn om geestelijke nood bij soldaten -en andere getraumatiseerden- te verlichten.
