Fyra Fiasco Festival
In de rubriek Plat Haags nemen TheGrandWazoo, Driek Oplopers, Luc van Lier en harry64 het Nederlandse politieke landschap onder de loep. Vandaag een staaltje spoorwegpolitiek.
Zo. Aan de kant. Rijverbod. Het voorlopige einde van een serie levensgevaarlijke roestbakken die door de Italiaanse vestiging van de firma Biereco (wij herverherbouwen al uw treinmaterieel) in mekaar zijn geflanst. AnsaldoBreda. Maakte ook voor de Deense spoorwegen een serie treinen: nu, zo’n tien jaar na aflevering, rijden die nog steeds niet. Als reiziger én als belastingbetaler staan wij intussen mooi met lege handen. Geen Fyra en evenmin een fatsoenlijk alternatief. En die van ons belastinggeld betaalde hogesnelheidslijn ligt er grotendeels ongebruikt bij.
Het begon al met de absoluut onrealistische bieding die de NS heeft gedaan om de hogesnelheidstrein tussen Amsterdam en Brussel te mogen exploiteren. De NS beloofde 18 keer per dag heen en weer te rijden en nooit uit te vallen. Om het voor die vergunning geboden bedrag door de verkoop van treinkaartjes te kunnen terugverdienen, moesten die treinen overigens wel enorm druk bezet zijn. Onhaalbaar dus. Moet je nou zien. Niet 18, maar 10 keer heen en weer, en om de haverklap storing. En als klap op de vuurpijl sinds gisteren dus een uitvalpercentage van 100%. Geen enkele trein meer die rijdt. In tegenstelling tot de lafbekken van de Nederlandse inspectie (“Kinderziekten maken nu eenmaal deel uit van het proces”. Kinderziekten. Zeker. Bij een trein die al jaren testritten uitvoert. Al jaren… Kinderziekten…), durfde de Belgische spoorweginspectie het wél aan, de treinen gewoon een rijverbod op te leggen. Pats.
Fyra-baas Jan-Willem Siebers zal wel woedend zijn op die Belgische inspectie die dat rijverbod afkondigde. Maar de Belgen hebben gelijk. Een trein waar de deuren vanaf sodemieteren en de vloerdelen onder vandaan donderen, dat is een levensgevaarlijk apparaat. Daar kun je niet mee rijden. Als die bodemplaat die onder die Fyratrein vandaan viel, tussen de wielen was gekomen, dan had die trein wel kunnen ontsporen. En dat geeft een beste klap, als je 250 rijdt. Tientallen doden waren dan het gevolg geweest. Dat rijverbod is dus volkomen terecht.
En trouwens, is dit debacle wel helemaal de schuld van AnsaldoBreda? Daar kun je over twisten. Om te beginnen heeft NS HiSpeed dus een belachelijk slecht bestek geschreven, dat dus blijkbaar toestaat dat AnsaldoBreda de treinen zo’n vijf jaar te laat aflevert, en dat die het dan nog niet eens hoeven te doen (want NS HiSpeed heeft blijkbaar niet het recht om ze terug te geven en de rekening niet te betalen en de ontstane bedrijfsschade te claimen). Maar het wordt nog erger. NS HiSpeed heeft, onder rechtstreekse verantwoordelijkheid van directielid Jan-Willem Siebers, zeven treinen daadwerkelijk afgenomen. Je neemt een trein af, als je van mening bent dat die trein goed in orde is. Jan-Willem Siebers was dus van mening dat zeven Fyra-treinen in orde waren. Daarmee is Jan-Willem Siebers er persoonlijk verantwoordelijk voor, dat reizigers op de hogesnelheidslijn zijn vervoerd in ondeugdelijke rommel.
Sinds de treinen op 9 december zijn gaan rijden (na jarenlange testritjes, deels zonder, maar sinds de zomer met passagiers) is het storing na storing. Treinen stranden onderweg of vallen uit voordat ze ook maar een meter hebben afgelegd. En wat doet AnsaldoBreda? Die publiceren een bericht: wij hebben uitstekende Fyra-treinen gebouwd, die prima meedoen op de hogesnelheidsmarkt. Je moet het maar durven… En wat suggereren NS en staatssecretaris? Het ligt aan de spoorbaan. Wel raar dat de Franse TGV’s probleemloos over datzelfde spoor voortrazen… Verder wordt er kletspraat rondgestrooid over personeel dat nog aan de treinen moet wennen. Als dát toch waar is, dan is er iets grondig misgegaan met het door NS HiSpeed en de Belgische NMBS uitgevoerde opleidingsprogramma. Heel grondig misgegaan. En dan nog: een deur valt niet van een trein pats-boem op het perron omdat de machinist op een verkeerd knopje heeft gedrukt. Een bodemplaat evenmin. Of moest ook de sneeuw nog aan de treinen wennen?
Klagen? Dat overigens liever niet. Een spoorwegenthousiast die kritiek had geuit op de vermeende rol van NS HiSpeed bij het uit de lucht gaan van de website rijdtdefyra.be, werd prompt benaderd door de juridische dienst. De volgende keer zou hij ervan lusten. Want imagoschade toebrengen, dat mag niet! Sorry. De imagoschade die NS HiSpeed zichzelf al aandoet, daar kan geen forumlid of geen blogger tegenop. Heus niet.
NS HiSpeed heeft nóg een schandelijke fout gemaakt. Tegen alle adviezen in, is die oude Beneluxtrein (een heel populaire trein, altijd tot de nok toe gevuld met passagiers) sinds 9 december opgeheven. Door Jan-Willem Siebers. Die tevreden klanten moesten worden leeggeschud door ze te dwingen met die veel duurdere Fyra te reizen. Het geld moet immers worden terugverdiend. Kortom, de reiziger staat berooid op het perron te wachten op de Fyra-trein die niet komt, terwijl die prima Beneluxtrein ook is opgeheven. Met dank aan Jan-Willem Siebers.
Jan-Willem Siebers heeft heel wat uit te leggen.
Stilte. Geen Jan-Willem.
Waar is Jan-Willem?
Een van Jan-Willems rechterhanden, Marjon Kaper, verschijnt in de media. Ik zie haar dappere pogingen doen om recht te praten wat krom is. Ze moet wel. Maar het lukt haar natuurlijk niet. Maar ik zie geen Jan-Willem Siebers. Dat is raar. Heel erg raar. Juist in tijden van crisis dient de directievoorzitter van een onderneming zijn zaak te verdedigen. Dingen uit te leggen. En als dat niet lukt, zijn vertrek aan te kondigen. In dit kader trouwens ook wel wat kritiek op de baas van de NS-holding, waarvan NS HiSpeed deel uitmaakt: Bert Meerstadt. Ik zie hem in ingewikkelde situaties nog wel eens verschijnen om de directeur van NS Reizigers publiekelijk te hulp te schieten. Ook Bert Meerstadt zie ik nu niet. Is hij misschien niet langer bereid, Jan-Willem Siebers de hand boven het hoofd te houden? Daar zou ik alle begrip voor hebben, maar dan moet ‘ie dat wel zeggen.
Jan-Willem Siebers. Verantwoordelijk voor de afname van zeven volstrekt onbetrouwbare Fyra-treinen. Al sinds 2004 op directieniveau leidinggevende aan NS HiSpeed en sinds een paar jaar president-directeur. Heeft zich blijkbaar volkomen in de luren laten leggen door Italiaanse beunhazen. Jan-Willem Siebers. Betrokken bij het besluit, die heel populaire Beneluxtrein uit de markt te laten drukken door zijn Fyra-treinen.
Ik kreeg gisteren een berichtje. Van een Fyra-conducteur. Ze hadden een mailtje ontvangen namens de NS HiSpeed-directie. Een hart onder de riem wegens het compleet stilvallen van hun treindienst? Nee. Informatie over hoe men zich beschikbaar moest houden voor het moment dat de treindienst weer wordt opgestart? Nee. De dames en heren Fyra-conducteurs kregen een andere mail. Conducteurs die bij hun uniform niet de Fyra-stropdas, maar de NS-stropdas dragen, kunnen personeelsrechtelijke straffen tegemoetzien. De Fyra rijdt dus niet, en de NS HiSpeed-bazen sturen mailtjes aan het personeel over de stropdassen. Over de stropdassen. Over. De. Stropdassen.
De positie van Jan-Willem Siebers is definitief onhoudbaar geworden. Hij heeft laten zien, niet in staat te zijn, van NS HiSpeed een ordentelijk bedrijf te maken. En hij heeft laten zien, er niet te zijn als dat werkelijk nodig is.
Ik ben niet het Hoofd Personeelszaken van de NS-holding. Ik ben slechts een reiziger met een grote mond. Maar er zit maar één ding op. De NS-holding verwijdert Jan-Willem Siebers uit de directie van NS HiSpeed en een van de NS-concerndirecteuren houdt zich de komende tijd bezig met het orde op zaken stellen binnen NS HiSpeed en het vinden van een nieuwe directeur die in staat is, zo goed mogelijk te redden wat er te redden valt.
