Amerikanen :')

Het handige aan vooroordelen is dat ze vaak kloppen. Zo hebben wij deze week bevestigd gezien dat men in Japan inderdaad waarde lijkt te hechten aan het binnenhouden van emoties; haast onderkoeld reageerden de meesten, bedaard en voorbereid. Met talloze naschokken, drie defecte kernreactors, een vuurspuwende vulkaan en een tsunami zou je paniek verwachten, maar neen, niets daarvan in het land van menselijke Vulcans. Een 9.0-aardbeving in San Francisco, echter, zou waarschijnlijk tot zelfs in Nederland het “OH MY GAAWD” van driehonderd miljoen hysterische kelen hoorbaar maken.

Naast het overmatige gebruik van “oh my God” en “like”, zijn er vanzelfsprekend dozijnen vooroordelen over Amerikanen. Ze zijn egoïstisch, egocentrisch, als de dood voor alle -ismes behalve corporatisme, ze laten hun zelfvertrouwen niet lijden onder feiten, zijn slechter onderwezen dan de gemiddelde Oost-Europeaan en zijn zo overtuigd van het feit dat God zelve hun natie tot het beste en machtigste land van de wereld heeft bestempeld, dat ze voortdurend als de dood zijn voor de minder perfecte, ziekelijk jaloerse rest van de wereld, die er alleen maar op uit is hun land kapot te maken of hun morele superioriteit kwaad aan te doen.

Normaal gesproken laat je die vooroordelen voor wat ze zijn: premature conclusies. Toch zie ik ze soms liever als 'statistisch realistisch verwachtingspatroon', zeker na de e-mails die ik de afgelopen week van een oude vriendin heb ontvangen. Ergens in 2008 ontmoetten het (Spaans-)Baskische meisje en ik elkaar in de collegebanken. Weken, zo niet maanden, deden we van alles met elkaar, van schaatsen op natuurijs tot bezoekjes aan cultureel verantwoorde plaatsen. Na enkele malen seks echter, kwam mijn ingeramde calvinistische moraal bovendrijven, probeerde ik er 'meer' van te maken, wist ik niet meer hoe ik er mee om moest gaan.

Twee jaar later was ik al half vergeten hoe aardig het meisje was geweest, toen ik haar op Facebook aansprak. “Ik zie dat je nu in de States woont!” Ik gaf te kennen jaloers te zijn op haar kosmopolitische instelling, die haar de laatste jaren meer in het buitenland deed vertoeven dan in haar moederland. Ook stelde ik een heleboel vragen. “Ik kom er nog op terug maar moet nu weg”, zei ze. “Ja, ja!”, dacht ik. De volgende ochtend zat er desalniettemin een hartverwarmende mail van enkele A-viertjes in mijn Facebook-inbox. Naast de persoonlijke inhoud, waar ik u niet lastig mee zal vallen, ging het verhaal vooral over haar ervaringen met Amerikanen.

Ook de volgende mails zaten vol van desillusie, onbegrip en chagrijn, geschreven door een anders uitzonderlijk zonnig meisje. Nergens, vertelde ze, heb ik ooit zo'n vreemd schizofreen sociaal leven gehad als hier in Colorado. Aan de ene kant hebben alle mensen als je ze ontmoet een geplamuurde glimlach op hun smoel. Ze zijn allemaal enorm blij je te leren kennen, stellen je voor aan Joe en Matt en Rhonda en al de anderen, die je ook weer nieuwsgierig vragen hoe en wat. Maar uiteindelijk, terwijl je véél meer mensen denkt te leren kennen, zijn bijna al die contacten als magnetronmaaltijden of condooms, eenmalig geconsumeerd en haast direct weer vervangen voor nieuwe.

“Veel mensen hier hebben meer dan 2000 Facebook-vrienden.” Ze haalde Aristoteles' visie van ware vriendschap aan. “Dat heeft hier niemand met wie dan ook, lijkt wel.” Alle vriendschappen gebaseerd op nut of plezier, geen verdieping. “Ze zijn stuk voor stuk erg voorspelbaar met hun vragen. Waarom ben je in godsnaam vegetariër? Wat is Basque?” Degenen die wél genoeg wisten om haar op de wereldkaart te kunnen plaatsen, begonnen doorgaans direct door te vragen over de ETA, onafhankelijkheid, et cetera. En emotioneel bleek 90 procent bizar snel beledigd. Een jongen die haar al sinds oktober leuk had gevonden, had uiteindelijk na een zoveelste leuke avond met d'r gezoend. Meteen daarna bood hij zijn excuses aan, dat hij “veel te hard van stapel was gelopen”.

Volledig gevangen in een door massamedia geschapen wereld van perfectie, kansen voor iedereen om miljonair of president te worden, oppervlakkige, hedonistische sociale contacten en levenswijze, angst voor alles wat anders is (niet alleen moslims! Canadezen, Baskenland, vegetariërs, vrouwen die minder dan eens per week de boel scheren; voldoe je niet aan het picture-perfect-ideaal dat door tv wordt geschapen, dan wantrouwen ze je met ironische opmerkingen en stellen ze stuk voor stuk dezelfde vragen. Terwijl tegelijkertijd Big Business, Wall Street, en lobbygroepen de regering al decennia een houdgreep houden en alléén de bovenste 1 procent (gemiddeld inkomen nu ruim 3 miljoen) er níet op is achteruitgegaan qua reëel inkomen (waar de rest 10, 20, 30 procent aan koopkracht heeft ingeleverd in een jaar of 30, vooral dankzij belastingverhoging (en verlaging voor de superrijken)).

De jongen zag haar van de week, na wéken radiostilte van zijn kant, weer op een feestje. Ze zei hem met Europese directheid dat het negeren echt niet had gehoeven om wat slechts zoenen was geweest. Hij was hierdoor direct weer zo beledigd, dat hij haar nationaliteit, accent en wat niet al af begon te zeiken en zei haar niet meer te willen spreken. “His loss”, concludeerde ze. De verhoudingen op de campus, waar alle buitenlandse studenten worden gehuisvest, zijn al even treurig. Na een diner waar een stuk of tien man samen had gegeten, en waar welgeteld dríe Heinekens waren genuttigd, viel de huisbaas plots de kamer binnen, trof de lege flesjes aan en reageerde furieus. Alle aanwezigen werden opgeschreven en de volgende dag één-op-één ondervraagd, dit alles uit razernij wegens het idee dat er wellicht mensen van ónder de 21 een slok alcohol binnen hadden gekregen.

Maar, in die blije bubbel van gefotoshopte tv-aspiraties, Amerika als enige ertoe doende land in de wereld en oppervlakkig drieduizend mensen “friends” noemen, zijn ze wel weer gruwelijk zelfingenomen, vertelt ook mijn Mediterraanse muse. Ze geeft Spaanse les op de hogeschool, en ziet dat meisjes én jongens letterlijk huilen van blijdschap met een B-, ofwel een zeven nogwat. “I worked so hard for this”, terwijl ze niks uitvreten en met hoi en doei al vinden dat ze Spaans spreken, zelfs ná de middelbare niet eens proberen hun best te doen; de domheid is vaak ronduit ontstellend.

Ze was, hoewel vanzelfsprekend lang niet alle Amerikanen zo zijn en ze ook bijzonder vriendelijke exemplaren heeft leren kennen, kortom nogal bitter omtrent de ogenschijnlijke vriendelijkheid van de VS. Op de oppervlakte is het inderdaad een bijzonder aardig en gastvrij land; probeer je echter als oprechte, eerlijke Europeaan verder hun ziel in te komen, dan worden ze springerig, beginnen ze te beledigen en zijn ze gekwetst. Ook de wereldvisie is ronduit beperkt: de meesten wisten in haar klas bij één of andere test geen enkel land in het continent Australië te noemen; de meesten kwamen ook niet verder dan één of twee bij Azië en Zuid-Amerika.

Meer dan wie ook wordt alles genadeloos gestereotypeerd – iedereen probeert op zijn eigen wijze te conformeren aan het 'wit, man, hetero en protestant'-ideaal. Alles buiten de VS argwanend en misprijzend aanschouwd. Het is, met haar ellenlange beschrijvingen van allerlei situaties die al die vooroordelen bevestigen, daarom ook niet verwonderlijk dat op Twitter en Facebook gedurende het weekend door talloze Amerikanen werd geschreven dat “de aardbeving Japans straf voor Pearl Harbor” was, want “those dirty fuckers started WW2” – de idioterie is grenzeloos. Zo wist Glenn Beck enkele weken geleden al de opstand in Egypte aan te grijpen om de Derde Wereldoorlog te zien naderen, het islamofascisanarchocommunisme dat het Westen van alle kanten zal overrompelen.

Dus, als ik de vrijheid mag nemen: als de Jappen gestraft werden voor Pearl Harbor (3000 doden) met een aardbeving, tsunami en kernramp die tig keer meer slachtoffers maken, dan zijn de 1500 doden van Katrina bij lange na niet genoeg om Hiroshima en Nagasaki (150.000), de opzettelijke 'Fire Storm'-bombardementen in vrijwel alle Japanse en Duitse steden (bijna 2 miljoen doden), Vietnam (3 miljoen), Irak (1 miljoen); alles in acht nemende zou onderhand Yellowstone moeten opblazen om...- ach, laat eigenlijk ook maar. Met zo'n tsunami aan stupiditeit is geen land te bezeilen, is het vechten tegen de bierkaai.

Gelukkig zijn ze lang niet allemaal zo, laten we het daar maar op houden. Gelukkig zijn en blijven het vooroordelen, hoewel ze soms angstaanjagend nauwkeurig worden bevestigd. En gelukkig is zíj vanaf mei weer in Bilbao. Ik geloof dat Ryanair vanaf 20 euro al vliegt.